In België gelden strikte normen rond energieprestaties en binnenluchtkwaliteit. Bij nieuwbouw of renovatie is ventilatie geen vrijblijvende keuze, maar een wettelijke verplichting. Toch blijft de vraag vaak: kiest u voor een ventilatiesysteem C of D? Dit artikel zet de verschillen op een rij, bespreekt de juridische context en helpt u beter begrijpen welk systeem past bij uw situatie.
Juridische context: ventilatie als verplichting
Het Energieprestatie- en Binnenklimaat (EPB)-regelgevingskader schrijft voor dat elke woning over een ventilatiesysteem moet beschikken dat voldoende luchttoevoer en -afvoer garandeert. Sinds 2006 is dit verplicht bij nieuwbouw en ingrijpende renovaties. Het doel is:
- Gezond binnenklimaat voor bewoners
- Vermindering van vochtproblemen en schimmel
- Bijdrage aan energiezuinig wonen.
De EPB-normen bepalen niet enkel dát ventilatie nodig is, maar ook welke minimale debieten moeten worden gehaald. Het staat bewoners of bouwheren vrij te kiezen welk systeem ze gebruiken, zolang aan de wettelijke vereisten wordt voldaan.
Wat is ventilatiesysteem C?
Ventilatiesysteem C combineert natuurlijke toevoer van buitenlucht via roosters met mechanische afvoer. Kenmerken zijn:
- Toevoer: via regelbare roosters in ramen of muren
- Afvoer: mechanisch, via ventilatoren in natte ruimtes (badkamer, keuken, toilet)
- Voordelen: relatief betaalbaar in installatie en onderhoud, minder energieverbruik
- Nadelen: toevoer is afhankelijk van wind en temperatuur, waardoor comfort schommelt
Een ventilatie C oplossing is populair in bestaande woningen en bij renovaties, omdat de installatie minder ingrijpend is dan bij volledig mechanische systemen.
Wat is ventilatiesysteem D?
Ventilatiesysteem D is volledig mechanisch en werkt met zowel toevoer als afvoer van lucht via ventilatoren en een netwerk van kanalen. Belangrijke kenmerken zijn:
- Toevoer en afvoer: volledig gestuurd en regelbaar
- Warmteterugwinning: vaak uitgerust met een warmtewisselaar die energieverlies beperkt
- Voordelen: stabiel binnenklimaat, betere energieprestaties, onafhankelijk van buitenomstandigheden
- Nadelen: hogere installatiekosten, meer onderhoud nodig, grotere ruimte-inname.
Vergelijking C en D
| Aspect | Systeem C | Systeem D |
| Luchttoevoer | Natuurlijke roosters | Mechanisch |
| Luchtafvoer | Mechanisch | Mechanisch |
| Energie-efficiëntie | Gemiddeld | Hoog (warmteterugwinning) |
| Installatiekosten | Lager | Hoger |
| Comfort | Variabel | Constant en regelbaar |
| Onderhoud | Beperkt | Regelmatig (filters, kanalen) |
De keuze hangt sterk af van het type woning, het beschikbare budget en de langetermijnplannen op het gebied van energiezuinigheid.
Praktische en juridische overwegingen bij de keuze
Bij het kiezen tussen C en D moet u rekening houden met:
- Budget: installatiekosten liggen aanzienlijk hoger bij D.
- Energieprestatiecertificaat (EPC): een systeem D kan een betere score opleveren.
- Renovatie vs. nieuwbouw: in nieuwbouw is systeem D vaak haalbaarder, bij renovaties systeem C praktischer.
- Onderhoudsverplichtingen: filters en kanalen moeten regelmatig gereinigd worden, zeker bij systeem D.
Conclusie
De Belgische wetgeving verplicht ventilatie, maar laat keuzevrijheid tussen systemen. Ventilatiesysteem C is vaak een praktische en kostenefficiënte optie, terwijl ventilatiesysteem D meer comfort en energie-efficiëntie biedt, zij het tegen hogere kosten en onderhoudsvereisten. Voor bouwheren en bewoners is het cruciaal de juridische vereisten te begrijpen én een systeem te kiezen dat aansluit bij de woning en het beschikbare budget.
