Wanneer een particulier, vereniging of onderneming een natuurbeheerplan opstelt, kan hij/zij een vrijstelling verkrijgen voor onder andere de onroerende voorheffing, de erfbelasting, het verkooprecht en de schenkbelasting. Dit vervangt het huidige (en beperkte) regime en moet extra voordelen bieden voor de opstellers en uitvoerders van het natuurbeheerplan.
Natuurbeheerplan opstellen: fiscale vrijstelling niet voor type
De aangehaalde fiscale vrijstellingen gelden enkel voor type 2, 3 en 4. Ze gelden met andere woorden niet voor type 1. Het verschil tussen die groepen? Het engagementsniveau:
- Type 1 natuurbeheerplan: het behouden van de aanwezige natuurkwaliteit;
- Type 2 natuurbeheerplan: het bereiken van een hogere natuurkwaliteit;
- Type 3 natuurbeheerplan: het nastreven van de hoogst mogelijke natuurkwaliteit;
- Type 4 natuurbeheerplan: erkende natuurreservaten.
Het is de eigenaar die vrij kiest welk natuurbeheerplan hij opmaakt, maar in sommige gebieden (VEN-gebieden en SBZ-zones) is een minimaal natuurbeheerplan van type 2 noodzakelijk. Daar zal ieder natuurbeheerplan met andere woorden genieten van de voordelen.
Natuurbeheerplan opstellen voordelen
De fiscale vrijstelling is afhankelijk van het ambitieniveau van de eigenaar. Bovendien wordt die fiscale vrijstelling (gaande van 50 tot 100%) nu ook uitgebreid tot alle terreinen met natuurwaarde (en dus niet enkel bos- en VEN-gebieden).
Naast de bestaande vrijstelling van de erfbelasting zal er nu ook een vrijstelling van schenkbelasting worden ingevoerd die zelfs hoger is dan wat het geval is bij de erfbelasting.
Tip: de vier fiscale voordelen mogen gecombineerd worden met de subsidies voor geïntegreerd natuurbeheer. Zo kan je extra voordeel halen uit het opstellen van jouw natuurbeheerplan.
Natuurbeheerplan opstellen: voordelen maar ook voorwaarden
Als je de fiscale vrijstelling aanvraagt moet jouw engagement wel aan verschillende voorwaarden voldoen. Zo moet je het natuurbeheerplan minimaal vierentwintig jaar uitvoeren. Een nieuwe eigenaar zal bij een erfenis of schenking echter een engagementsverklaring moeten ondertekenen bij het ANB dat hij/zij binnen de twee jaar na verkrijging een eerste verkennend gedeelte zal laten goedkeuren. Bovendien moet het volledige natuurbeheerplan dan binnen vier jaar afgewerkt zijn.
Opgelet: voor de vrijstelling van onroerende voorheffing is vooraf een goedgekeurd natuurbeheerplan noodzakelijk.
Sancties bij niet naleving voorwaarden
Leef je voorgenoemde voorwaarden niet of onvoldoende na? Dan zal je per niet nageleefd jaar 1/24ste van de verkregen fiscale vrijstellingen moeten terugstorten.
De opvolging van de voorwaarden wordt uitgevoerd door het Agentschap voor Natuur en Bos. Zo zal het ANB:
- Nagaan of er een goedgekeurd natuurbeheerplan is;
- Nagaan of het natuurbeheerplan correct wordt omgezet;
- Terugvorderen van onterecht verkregen fiscale vrijstellingen;
Opgelet: ook strenge rol voor notaris en overdrager
Zowel de overdragende eigenaar als de notaris zijn in het geval van een overdracht onderworpen aan een strenge informatieplicht. Zij zullen de overnemer moeten inlichten van het bestaan van de fiscale vrijstellingen en de bijhorende verplichtingen. Die informatieplicht gaat nadien over op de verkrijger die opnieuw een volgende verkrijger zal moeten inlichten.
Voor de notaris gaan de verplichtingen een stuk verder: hij moet een melding opnemen in de akte. Ook bij een verhuring voor meer dan negen jaar of bij de inbreng in een vennootschap heeft de notaris die verplichting. In de praktijk zal de notaris het volgende moeten vermelden:
- Er werd een natuurbeheerplan opgemaakt;
- De datum van goedkeuring van het natuurbeheerplan;
- De looptijd van het natuurbeheerplan;
- De uit het natuurbeheerplan voortvloeiende verplichtingen voor de verkrijger.
Vanaf wanneer geldt het nieuwe fiscale vrijstellingsregime?
Momenteel is er nog geen pasklaar antwoord op die vraag. Er moet eerst nog een uitvoeringsbesluit volgen die onder andere de datum van inwerkingtreding zal vastleggen. Uiteraard volgen wij het verder voor jou op.