Bij het afkondigen van maatregelen had premier Wilmès het nog over boekenwinkels die mochten openblijven. Een enkele boekhandelaar in Heist-op-den-Berg rende toen van vreugde naar boven om het zijn vrouw te vertellen, maar later werd ineens overal over krantenwinkels gecommuniceerd. Dat staat ook zo te lezen in de Nederlandstalige versie van het koninklijk besluit. Wat is er nu aan de hand en waarom zijn boekenwinkels toch gewoon gesloten?
Krantenwinkels blijven geopend
In het kader van de coronamaatregelen werd besloten dat een aantal winkels mogen openblijven. Het gaat onder andere om supermarkten, postkantoren, tankstations en dierenvoedingswinkels. Tijdens de persconferentie van 17 maart 2020 had Sophie Wilmès het ook over boekenwinkels. Dat werd ook gretig door alle kranten overgenomen.
Nochtans staat er in het werkelijk ministerieel besluit niet boekenwinkels maar krantenwinkels. En dat is toch een wereld van verschil. Want in een boekenwinkel verkoopt men in de eerste plaats boeken, hoewel accessoir ook kranten verkocht kunnen worden. En in een krantenwinkel is het omgekeerde waar. Wie de Franse versie erop naslaat merkt dat men daar “des librairies” gebruikt, wat in het Nederlands dus foutief als “krantenwinkels” werd vertaald.
Over krantenwinkels en librairies
In Knack noemen ze het “spraakverwarring à la Belge”. En het klopt inderdaad dat een krantenwinkel in het Frans geen “librairies” is, maar een “marchand de journaux”. Een “librairies” is dan ook een boekenwinkel en geen krantenwinkel. En dus gaat het om een slechte vertaling. Geheel onbegrijpelijk is de verwarring volgens buitengewoon hoogleraar aan de Universiteit van Gent Willy van Eeckhoutte niet, de . De typische stationskiosk is in het Frans immers een librairie de gare, waar ze nochtans vooral kranten en geen boeken verkopen.
De vreemde vertaling zorgde uiteindelijk ook in het Franstalig landsgedeelte voor verwarring. Daar dachten de krantenwinkels dat ze moesten sluiten, terwijl de boekenwinkels dachten dat ze open mochten blijven.
Ook eerder al sloegen de diensten van de Kamer van Volksvertegenwoordigers de bal al eens mis. Bij een vraag omtrent schijndagbladhandels volgde immers ook de vertaling naar “librairies de factices”, hoewel verder toch maar gewoon “marchand de journaux” werd gebruikt.
Maar moet een boekenwinkel dan wel sluiten?
De vraag die rest is wat zo’n vreemde vertaling voor gevolgen heeft? Zou een boekenwinkel toch kunnen beslissen om open te blijven omdat de Franstalige versie het over “librairies” heeft? Volgens Willie Van Eeckhout wel. Hij pleit ervoor om minstens de schijnkrantenwinkels, zijnde de boekenwinkels die ook kranten verkopen, open te houden.
De boekenwinkel zou op basis van de Franse taal kunnen opperen dat zij “des libraries” zijn, of toch minstens “des librairies factices”. Als een ijverige agent dan maar besluit om toch in te grijpen, op basis van de Nederlandse vertaling, dan zou de boekenwinkel in principe het discriminatieverbod kunnen inroepen. Het is immers discriminerend dat de Franstalige “librairies” open mogen blijven en dat de Nederlandstalige boekenwinkels moeten sluiten.
In de versie van 23 maart staat de vreemde vertaling nog steeds te lezen.
