De Sociale Inspectie heeft flitscontroles aangekondigd op 16 november 2018. Die controles zullen moeten nagaan of men in de sector de sociale wetgeving wel opvolgt. De focus zal liggen op het opsporen van illegale tewerkstelling en zwartwerk, het correct bijhouden van sociale documenten en de correcte uitvoering van de Dimona-aangifte. Het grote doel is uiteindelijk bewustwording genereren bij werkgevers: de kans op een controle én sanctionering is reëel. Uiteraard blijven ook de onaangekondigde controles plaatsvinden.
Hieronder vind je de noodzakelijke informatie over de controle van de Sociale Inspectie. Op die manier kan je alvast het nodige doen en de noodzakelijke documenten verzamelen.
Wat mag de controleur doen?
De sociale inspecteur mag vrij de verschillende arbeidsplaatsen binnengaan (bv. depots, kantoorgebouwen, …) en heeft vrije toegang tot de wagens of de cabine van de vrachtwagens. De inspecteur kan er zelfs gewoon een zoeking doen of de tachograafgegevens downloaden. De sociale inspecteur mag eveneens documenten opvragen en in beslag nemen.
Hiernaast is het de sociale inspecteur toegestaan om de identiteiten van iedereen na te zien, ongeacht of zij rijden als werknemer of als zelfstandige. Van werknemers kan hij bovendien het loon en de functie opvragen. Hierbij mag de sociale inspecteur een verhoor afnemen van de aanwezigen.
Welke documenten kan de sociaal inspecteur opvragen?
In principe kan de sociale inspecteur alle documenten opvragen die hij nodig acht te inspecteren. Denk maar aan het bewijs van inschrijving bij het KBO, bij de RSZ en bij een sociaal verzekeringsfonds. Ook de Dimona-aangiftes, het arbeidsreglement (incl. bewijs van registratie), de werkroosters, de prestatie- en loongegevens en de verschillende individuele rekeningen mag de sociaal inspecteur opvragen.
Op individueel niveau moet je de sociale inspecteur de arbeidsovereenkomsten met hun addenda kunnen voorleggen, ongeacht of het gaat om een klassieke voltijdse of schriftelijke arbeidsovereenkomst, studentenovereenkomsten of uitzendcontracten. Heb je enkele werknemers die in dienst zijn met een mondelinge voltijdse overeenkomst? Geef dat dan steeds concreet aan: dat voorkomt onduidelijkheden.
Denk tot slot ook aan volgende documenten:
- Overeenkomsten met uitzendkantoren;
- Digitale tachograafgegevens;
- Dagelijkse prestatiebladen;
- Een lijst van alle voertuigen en hun nummerplaten;
- De rittenbladen;
- De overeenkomsten van onderaanneming;
- De vrachtbrieven;
- De vergunningen;
- Eventuele Limosameldingen, arbeidskaarten en beroepskaarten voor buitenlandse zelfstandigen.
De sociale inspecteurs mogen ook wegcontroles houden
Tijdens de wegcontrole zal de sociale inspecteur de bestuurder steeds een aantal vragen voorleggen:
- Het identificeren van de werkgever / opdrachtgever (incl. lokalisering, plaats van laden en lossen, …)
- De gegevens van de chauffeur: statuut, gewoonlijke verblijfplaats, aanvangsdatum contract, al dan niet internationale transporten, het al dan niet genieten van uitkeringen, …
- Vragen met betrekking tot loon en arbeidsduur.
Ook de chauffeur zal bovendien een aantal documenten onmiddellijk voor moeten kunnen leggen. Zie er dan ook op toe dat de chauffeurs die documenten voorhanden hebben:
- Identiteitsdocumenten en (voor niet EU-onderdanen) arbeidskaarten / verblijfsvergunningen;
- Rittenbladen;
- Boorddocumenten, vergunningen, vrachtbrieven, verhuurcontract;
- Arbeidsovereenkomst met werkroosters en afwijkingsdocumenten bij deeltijdse werknemers;
- De verschillende controlekaarten bij werkloze werknemers, mét voorafgaandelijke aanduiding van de prestaties: C3A, C3.2A, C3D, C3C;
- Arbeidsovereenkomst van uitzendkrachten (al dan niet digitaal);
- Tachograafgegevens;
- A1.