Zowel op vlak van een arbeidsongeval als een arbeidswegongeval bestond er soms een discriminatie tussen structurele en occasionele telewerkers enerzijds en telewerkers en klassieke medewerkers anderzijds. Met de diversebepalingenwet wordt dit nu weggewerkt. Zo wordt het ook voor de thuiswerker eenvoudiger om een arbeids(weg)ongeval in te roepen.
Arbeidswegongeval als thuiswerker
Een arbeidswegongeval is in feite een ongeval op de weg naar of van het werk. Het moet hierbij gaan om het normale traject. Dit is het traject die men aflegt tussen de werkplaats en de verblijfplaats.
Echter hoeft het normale traject niet automatisch het kortste traject te zijn en zijn een aantal ‘redelijkerwijs te verantwoorden omwegen’ toegestaan. Denk bijvoorbeeld aan het ophalen of afzetten van de kinderen aan school of het omrijden om nog even te gaan tanken. Hiernaast zijn een aantal trajecten gelijkgesteld aan het normale traject. Dit is bijvoorbeeld het geval voor het traject tussen de werkplaats en de plaats waar men de maaltijd aanschaft. Ook indien je tijdens de lunchpauze een broodje haalt, wordt gespreken van een normaal traject.
Indien er tijdens zo’n normaal traject een ongeval zou gebeuren, is de werkgever (in principe) aansprakelijk en kan je voor de schade dus rekenen op diens verzekeraar.
Huidige situatie: geen arbeidswegongeval voor thuiswerker
In de huidige reglementering kon een thuiswerker geen beroep doen op een arbeidswegongeval indien hij of zij tijdens de lunchpauze bijvoorbeeld een broodje ging halen of de kinderen naar school bracht. Omdat een thuiswerker thuis werkt, is er immers geen sprake van een traject tussen de werk- en verblijfplaats. Geen arbeidsweg en dus ook geen arbeidswegongeval, oordeelde men.
Nieuwe regeling: ook arbeidswegongevallen voor thuiswerkers
De nieuwe regeling stelt een aantal trajecten van de thuiswerker gelijk aan de weg van en naar het werk, waardoor er wél van een arbeidswegongeval kan worden gesproken. Het gaat om volgende gevallen:
- De weg van de woonplaats naar de plaats waar hij of zij de eetmaal neemt of aanschaft en omgekeerd;
- Het traject tussen de woonplaats en de school of opvangplaats van de kinderen.
Deze nieuwe regels treden in werking op 27 januari 2019.
Arbeidsongeval als thuiswerker
Ook bij een arbeidsongeval is de werkgever in principe aansprakelijk voor jouw schade. Opdat er sprake zou zijn van een arbeidsongeval moet er voldaan zijn aan twee voorwaarden:
- Het ongeval moet gebeuren op de plaats die schriftelijk werd aangewezen als plaats voor het verrichten van de arbeid;
- Het ongeval moet zich voordoen tijdens een periode van de dag die volgens het schriftelijk document een periode is waarbinnen arbeid kan worden verricht.
Vooral de eerste vereiste zorgde soms voor problemen voor thuiswerkers. Bijzonder, want eerder oordeelde de arbeidsrechtbank al dat zelfs een acute MS-aanval een arbeidsongeval kan zijn.
Structureel telewerk en arbeidsongeval
Bij structureel telewerk werkt men op regelmatige basis thuis. Zo kan men overeengekomen zijn dat de werknemer elke woensdagnamiddag thuis werkt. Hier is voldaan aan de vereisten voor een arbeidsongeval, omdat er onder andere een schriftelijke telewerkovereenkomst is. Hierdoor kan de thuiswerker het wettelijk vermoeden dat het gaat om een arbeidsongeval inroepen. De werkgever die betwist dat het om een arbeidsongeval gaat, moet dan het bewijs leveren.
Occasioneel telewerk en arbeidsongeval
Toch is lang niet elke vorm van thuiswerk structureel. Zo geven sommige werkgevers hun werknemers uitzonderlijk de toestemming om thuis te werken bij een treinstaking. Ook indien het kindje ziek is kan de werkgever toestemming geven om thuis te werken. In dergelijke gevallen spreken we van occasioneel telewerk. Het grootste probleem is hier het ontbreken van het vermoeden dat het gaat om een arbeidsongeval: de thuiswerker moet zelf met bewijzen komen.
Dit wordt nu door de wet van 21 december 2018 houdende diverse bepalingen inzake sociale zaken, BS 17 januari 2019, weggewerkt. Vanaf 27 januari 2019 geniet de occasionele thuiswerker net dezelfde rechten als de structurele telewerker, althans als het over het bewijs van een arbeidsongeval gaat.
