Op basis van de antiwitwaswet zijn diamanthandelaars (ook handelaars in synthetische diamant) verplicht om elk vermoeden van witwassen of financiering van terrorisme aan de CFI (Cel voor Financiële Informatieverwerking) te melden. De illegale handel in diamanten blijft nu eenmaal een lucratieve manier om malafide doelen te financieren. De FOD Economie fungeert als toezichtsorgaan en heeft nu een nieuw reglement opgesteld dat hen helpt om aan alle verplichtingen te voldoen.
Alleen voor geregistreerde diamanthandelaars
Deze verplichtingen gelden alleen voor zogenaamde geregistreerde diamanthandelaars. Het gaat om handelaars in (synthetische) diamant die bij de Dienst Vergunningen zijn geregistreerd en een registratienummer bezitten. Hun gegevens zijn eenvoudig terug te vinden via de centrale KYC-databank.
Preventieve maatregelen en een antiwitwasverantwoordelijke
De geregistreerde diamanthandelaar is verplicht om een geschrift aan te leggen met daarin een algemene risicobeoordeling en risicoclassificatie. Vervolgens moeten ze dit geschrift steeds aan de FOD Economie kunnen voorleggen.
Daarnaast moeten ze intern een antiwitwasverantwoordelijke aanduiden. Deze antiwitwasverantwoordelijke moet waken over de uitvoering van het beleid, met name op het vlak van de financiering van terrorisme, het witwassen van geld en de financiering van massavernietigingswapens. In de praktijk moet de antiwitwasverantwoordelijke:
- Een keer per jaar een activiteitenverslag opstellen en aan de FOD Economie bezorgen
- Naar waarheid de vragenlijst over de implementatie van de antiwitwaswet in de onderneming van de FOD Economie invullen
- Minstens één keer per jaar een door de FOD Economie erkende antiwitwasopleiding volgen
- Het deelnamecertificaat van de erkende antiwitwasopleiding bijhouden en dit bij een controle aan de FOD Economie kunnen voorleggen
Cliëntacceptatiebeleid voeren
Een geregistreerde diamanthandelaar mag niet zomaar zakelijke relaties aanknopen. Vooraf zijn ze verplicht om een onderzoek uit te voeren naar het profiel van de cliënt en de aard van de relatie of verrichtingen. Eventueel moet de geregistreerde diamanthandelaar maatregelen treffen om bepaalde risico’s te verminderen. Het is onder andere de bedoeling dat de leveringskanalen, de betrokken landen of gebieden et cetera in kaart worden gebracht.
Daarbij moet de diamanthandelaar toezien op het beleid met betrekking tot financiële embargo’s. Momenteel gelden er, wat de handel in diamanten betreft, enkel restricties ten aanzien van de regering van de Democratische Volksrepubliek Korea en ten aanzien van de regering van Syrië. Een actueel overzicht van alle beperkingen en embargo’s is steeds terug te vinden via de EU Sanctions Map.
De identificatieplicht van cliënten en leveranciers gaat overigens heel ver. Zo moeten zij bijvoorbeeld niet alleen de identiteit van hun cliënt nagaan, maar ook die van de begunstigden van hun levensverzekeringsovereenkomst. Ze moeten steeds een kopie bewaren met daarop de identificatiegegevens.
Meldingsplicht
De verplichting om informatie in te winnen maakt van de geregistreerde diamanthandelaar een belangrijke bron van informatie voor de gerechtelijke macht. Een geregistreerde diamanthandelaar is dan ook verplicht om de CFI op de hoogte te brengen wanneer ze redelijke gronden hebben om te vermoeden, vermoeden of weet hebben van (pogingen tot) acties om geldmiddelen wit te wassen of terrorisme te financieren.
Ze kunnen de CFI rechtstreeks op de hoogte brengen of via het AWDC-meldpunt (Antwerp World Diamond Centre, het meldpunt van de koepelorganisatie van de Belgische diamantsector). In dat tweede geval speelt de AWDC de melding door aan de CFI. Het voordeel daarvan is dat de AWDC de melding in eigen naam kan en mag doen, waardoor de geregistreerde diamanthandelaar letterlijk en figuurlijk buiten schot blijft.
