Isolatie is meer dan zomaar een laagje materiaal aan de muur toevoegen. Het is een investering in comfort, duurzaamheid en besparing. Muurisolatie houdt simpelweg in dat de muren worden voorzien van een isolerend materiaal. Dit kan op verschillende manieren gebeuren. De voordelen spreken in ieder geval voor zich: jouw woning houdt de warmte beter vast in de winter en blijft koeler in de zomer. Dat betekent een verlaging van je energiefactuur en een vermindering van de CO2-uitstoot van je woning. Maar hoe zit het met de wetgeving omtrent muurisolatie? Dat ontdek je in dit artikel.
Wetgeving spouwmuurisolatie
Dit type isolatie is ideaal voor huizen die zijn gebouwd met een zogenaamde spouwmuur. Dit is een dubbele muur met daartussen een open ruimte, oftewel de spouw. Wanneer je deze ruimte isoleert, spreken we van spouwmuurisolatie. Deze investering is vaak al op drie tot vijf jaar terugverdiend en de werken duren meestal slechts een tot twee dagen. Voor het aanbrengen van spouwmuurisolatie hoef je niet over een stedenbouwkundige vergunning te beschikken.
Aansprakelijkheid bij spouwmuurisolatie
Het is van belang dat de spouwmuur geschikt is om te isoleren. Dit betekent dat er geen vochtproblemen mogen zijn en dat de spouw voldoende breed moet zijn. Van een goede aannemer mag worden verwacht dat hij de spouwmuur eerst aan een inspectie onderwerpt. De aannemer die de spouwmuurisolatie aanbrengt, blijft tot tien jaar aansprakelijk voor eventuele fouten bij de uitvoering van deze werken.
Wetgeving buitenisolatie volle muren
Als je huis geen spouwmuren heeft, kun je kiezen voor buitenisolatie. Hierbij wordt een isolatielaag aan de buitenkant van de woning aangebracht en vervolgens afgewerkt met gevelbekleding. Er kan dikker worden geïsoleerd en het comfort verbetert sterk. Er moet echter ook een nieuwe pleisterlaag of een nieuwe laag gevelbekleding worden voorzien. Bovendien is het niet altijd toegestaan om buitenisolatie aan te brengen, bijvoorbeeld als de gevel zich op de perceelsgrens bevindt.
Rooilijn overschrijden bij buitenisolatie van volle muren
Tot voor kort vormde de rooilijn, de grens tussen de openbare weg en privé-eigendommen, een obstakel voor huiseigenaren die buitenisolatie wilden aanbrengen. Meestal was het niet toegestaan om over deze grens te bouwen, wat het plaatsen van buitenisolatie bemoeilijkte. De rooilijn is vastgelegd in specifieke plannen. Als zo’n plan ontbreekt, geldt de actuele grens tussen de openbare weg en privé-eigendommen. Traditioneel was het zo dat je met je gevel, raamkozijnen of zelfs de trap naar je voordeur deze rooilijn niet mocht overschrijden.
Gelukkig heeft een recente decretale wijziging hier verandering in gebracht. Sinds de aanpassing is het toegestaan om in sommige gevallen toch de rooilijn te overschrijden. Wat misschien wel het meest relevant is voor velen: je mag nu gevelisolatie aanbrengen die de rooilijn met maximaal veertien centimeter overschrijdt. Dit opent nieuwe mogelijkheden voor het energiezuiniger maken van bestaande woningen zonder in strijd te zijn met de wetgeving rondom muurisolatie.
Vergunningplicht bij buitenisolatie
Elke ingreep aan de voorgevel van een gebouw, of het nu gaat om een toename in volume of simpelweg het wijzigen van het uitzicht, is in principe onderhevig aan een vergunningplicht. Dit betekent dat je voor dergelijke ingrepen een omgevingsvergunning moet aanvragen. Er zijn uitzonderingen hierop, maar de situatie in Vlaanderen, Wallonië en Brussel verschilt. In ieder geval geldt er een maximale isolatiedikte van 26 centimeter. De gemeente kan een eigen beleid hebben ontwikkeld waarmee rekening moet worden gehouden, omdat ingrepen ook het uitzicht van de straat wijzigen. Ga altijd langs bij de gemeente voor meer informatie voordat je de voorgevel aanpast.
Grensoverschrijdende isolatiehandelingen
Nu kan je je afvragen: mag je zomaar isolatie aanbrengen die voorbij je eigendomsgrens gaat? Hierover is de wetgeving rondom muurisolatie duidelijk: dit mag in principe niet zonder een akkoord van je buur. Er zijn wel enkele juridische nuances.
Ten eerste is er het principe van normale hinder. Als de isolatie je buur geen excessieve overlast bezorgt, kan in sommige gevallen worden verlangd dat de buur dit tolereert. Het is aan de rechter om hierover te oordelen. Hoe dan ook mag de buur het aanbrengen van de buitenisolatie niet zomaar weigeren, zeker niet als deze weigering jou een onredelijk nadeel oplevert en je buur zelf nauwelijks of geen hinder ondervindt. Het is belangrijk dat de buur zich redelijk opstelt. Maar let op: stel dat je buur in de toekomst besluit te (ver)bouwen en jouw isolatie dit belemmert, dan kan je buur eisen dat je op eigen kosten de isolatie en eventuele gevelafwerking weer verwijdert. Dat is dus niet ideaal.
Wat is dan de beste aanpak? Communicatie. Probeer een evenwichtig akkoord te bereiken met je buur en leg dit vast op papier. Er kan bijvoorbeeld een vergoeding worden afgesproken voor het gebruik of de permanente overname van het voor de isolatie benodigde stuk grond.
Wetgeving binnenisolatie van volle muren
De derde optie is het isoleren van de binnenzijde van de muren. Dit is minder gebruikelijk, omdat het woonoppervlak hierdoor enigszins verkleint. Er is ook een groter risico op condensatie en vaak zijn er meer aanpassingen nodig, bijvoorbeeld wanneer er reeds verwarming tegen de muur is geplaatst. Wanneer de andere vormen van isolatie geen optie zijn, bijvoorbeeld bij beschermde gevels zonder een spouw, is de binnenisolatie van volle muren wellicht de enige optie. Hiervoor heb je geen vergunning nodig en er zijn geen specifieke wetten die je beperkingen opleggen.
EPB-eisen en muurisolatie
EPB-eisen zijn energieprestatienormen die vaststellen hoe energiezuinig en comfortabel woningen moeten zijn. Deze eisen variëren op basis van de aard van het gebouw, de aard van de bouwwerken (zoals nieuwbouw of renovatie) en het jaar waarin de vergunning wordt aangevraagd of er melding wordt gedaan. Iedereen die bouw- of renovatiewerken uitvoert aan gebouwen in Vlaanderen, waarvoor een vergunning is aangevraagd of melding is gedaan en waarbij een architect betrokken is, moet deze EPB-eisen in acht nemen. Deze eisen hebben onder meer betrekking op de thermische isolatie en het binnenklimaat. Ook wat de Umax-waarde van muren betreft, gelden er eisen waarmee rekening moet worden gehouden.
