Volgens ons huidig recht is een dier een zaak, net zoals jouw smartphone of bureaustoel. Je kan het dus kopen, uitlenen of verhuren. Natuurlijk gelden er ook andere regels, bijvoorbeeld wat de aansprakelijkheid van dieren betreft of de regels met betrekking tot dierenwelzijn, maar toch is het toch een symbool van het aftands karakter van ons Burgerlijk Wetboek. Dat vonden ze althans in Brussel waar ze hopen dat ook rechters dieren als meer dan zaken zullen gaan zien.
Dieren zijn levende wezens met gevoelens
Eerder heeft Brussel al een verbod op het voeren van reclame voor de verkoop van huisdieren voorzien vanaf 1 januari 2021. In gespecialiseerde tijdschriften kan het wel nog, maar moest men via een bepaling aangeven dat dieren levende wezens met gevoelens zijn.
Nu volgt Brussel hetzelfde voorbeeld, door een gelijkaardige zinsnede in te schrijven in de Brusselse versie van de dierenwelzijnswet. In het Burgerlijk Wetboek kan het dat immers niet inschrijven, daar dat nog steeds federale materie betreft.
Concreet zal artikel 1 van de Brusselse dierenwelzijnswet nu luiden:
Een dier is een levend wezen met gevoel, eigen belangen en waardigheid, dat bijzondere bescherming geniet.
Niemand mag, uitgezonderd bij overmacht, handelingen plegen die niet door deze wet zijn voorzien en waardoor een dier zonder noodzaak omkomt of zonder noodzaak een verminking, een letsel, of pijn ondergaat.”
Zinsnede moet rechters inspireren
Deze eenvoudige zinsnede wijzigt niets aan het feit dat het Burgerlijk Wetboek dieren nog steeds als roerende zaken zal blijven aanzien. Ook in het Brussels parlement heeft men dit toegegeven. Wel tracht het op die manier aan te geven dat het dieren toch als een bijzondere en meer beschermenswaardige categorie zaken aanziet. Op die manier hoopt het de rechters te inspireren om overtredingen op de dierenwelzijnswet strenger aan te pakken. Dit staat ook letterlijk in de Memorie van Toelichting te lezen:
Tevens wordt geoordeeld dat wanneer de gevoeligheid van dieren uitdrukkelijk in de wetgeving inzake dierenwelzijn wordt erkend, de rechtspraak strenger zal kunnen oordelen in gevallen van inbreuken op de dierenwelzijnwetgeving.”
Geheel nieuw is de opname van zo’n zinsnede overigens niet. Eerder deden Nieuw-Zeeland en Nederland het Brussel immers al voor.
