Bij het oprichten van een vennootschap dienen de oprichters ervoor te zorgen dat er een voldoende groot aanvangsvermogen is. In theorie kan een aanvangsvermogen van 1 euro al volstaan, maar in de praktijk ligt dit veelal hoger. Om te bepalen hoe groot het aanvangsvermogen dient te zijn, zal men meestal een financieel plan opstellen. Bij het oprichten van de onderneming wordt door de notaris niet nagegaan of het financieel plan al dan niet realistisch is.
Aansprakelijkheid oprichters en het financieel plan
Bij een faillissement is het financieel plan wel nuttig. Bij een vroegtijdig faillissement kunnen de oprichters namelijk hoofdelijk aansprakelijk worden gesteld als het aanvangsvermogen niet toereikend was. Het financieel plan wordt dan bovengehaald om ten aanzien van de rechter aan te tonen dat de ondernemers gehandeld hebben als een redelijk en voorzichtig persoon.
In een recent vonnis van de ondernemingsrechtbank te Gent stond dit financieel plan centraal (Ond. Gent, afd. Dendermonde 18 oktober 2021, TRV-RPS 2022, 327, noot F. MERTENS). Toen werd er wel een financieel plan opgesteld, maar dit financieel plan was allesbehalve gunstig. Het toonde bijvoorbeeld aan dat er al in het eerste jaar een liquiditeitstekort zou ontstaan. De omzet was overschat en de kosten waren manifest onderschat. In feite zou elke redelijk vooruitziende en voorzichtige oprichter de vennootschap met de beschikbare middelen niet hebben opgericht. De rechter besloot daarom dat de oprichters hoofdelijk aansprakelijk zijn. Die beslissing is niet bepaald verbazingwekkend.
Ook cijferberoeper is aansprakelijk voor niet nakomen adviesplicht
Het bijzondere is dat de oprichters vervolgens de cijferberoeper aansprakelijk hebben gesteld. Het financieel plan was namelijk door de cijferberoeper opgesteld. De cijferberoeper had het financieel plan wel correct opgesteld, volgens de gegevens die de oprichters bezorgden, maar hij zou de oprichters nooit hebben gewaarschuwd. Volgens de oprichters zouden zij de vennootschap nooit hebben opgericht als de cijferberoeper had geadviseerd om dat niet te doen. Uiteindelijk ging de rechtbank met deze redenering akkoord en werd ook de cijferberoeper aansprakelijk geacht.
