Recent kwam advocaat Walter Van Steenbrugge in opspraak. Hij zou namelijk betrokken zijn bij een criminele organisatie. Het Openbaar Ministerie wilde hem na een telefoontap voor de rechter brengen, omdat hij een cliënt zou hebben geadviseerd om onder meer gsm’s en laptops te laten verdwijnen. De strafpleiter werd voor alle duidelijkheid niet vervolgd. Hoe dan ook leverde het wel wat vragen op. Mag men namelijk zomaar het telefoongesprek tussen een advocaat en een cliënt aftappen? Zijn die gesprekken dan niet geheim?
Beroepsgeheim en het aftappen van gesprekken
Het is inderdaad zo dat de gesprekken tussen een advocaat en een cliënt tot het beroepsgeheim behoren. Het schenden van dit beroepsgeheim kan strafrechtelijke gevolgen hebben. Artikel 458 van het Strafwetboek schrijft gevangenisstraffen van 8 dagen tot 6 maanden voor. Zelfs al zou de advocaat willen, hij mag het beroepsgeheim niet schenden.
Het is ook niet de bedoeling dat gesprekken tussen een cliënt en zijn advocaat worden afgetapt. Maar wanneer een tapmaatregel ten aanzien van een verdachte wordt uitgevoerd, weet men vooraf niet wat en wie men gaat horen. Dat kunnen niet alleen gesprekken met criminele partners zijn, maar ook met de kinderen, met de echtgenote of met de advocaat. In het laatste geval wordt eigenlijk het beroepsgeheim geschonden.
Afgetapte gesprekken en het bewijs in strafzaken
In ieder geval is het zo dat het gesprek mag worden afgetapt, gewoon omdat dit soms niet anders kan. Het gaat er vooral om of de tapgesprekken ook als bewijs in een strafzaak kunnen worden gebruikt.
Het bovenstaande is meteen ook de reden waarom de wetgever dit heeft afgedekt in artikel 90sexies § 3 Wetboek van Strafvordering. Dit houdt in dat de communicatie die onder het beroepsgeheim valt onder een verzegelde omslag ter griffie moet worden neergelegd en niet in het proces-verbaal mag worden opgetekend. Ook de Europese rechtspraak bevestigt dat dergelijke vertrouwelijke gesprekken die per abuis worden afgetapt niet als bewijs in strafzaken kunnen worden gebruikt.
Wel mogelijk als de advocaat zelf wordt verdacht
Wil dit dan zeggen dat een advocaat niet kan worden afgetapt? Zeker wel en de gesprekken kunnen ook gewoon als bewijs worden gebruikt in een strafzaak. Maar dan moet de advocaat zelf worden verdacht en moet de tapmaatregel tegen de advocaat zelf zijn gericht. Bovendien moet er dan rekening worden gehouden met extra regels. Zo moet het een en ander onder toezicht van de stafhouder gebeuren. Dit is te lezen in artikel 90octies Wetboek van Strafvordering.
