Als we maximaal willen inzetten op elektrische wagens, dan moet ook het aantal oplaadpunten toenemen. Het is ook een van de redenen waarom onze kersverse federale regering de elektrische bedrijfswagen pas vanaf 2026 wil verplichten: pas dan zouden er namelijk voldoende oplaadpunten zijn om dat mogelijk te maken. Ook Europa heeft recent een richtlijn gemaakt die in een toename van het aantal elektrische oplaadpunten moet resulteren.
Europese richtlijn verplicht plaatsing van elektrische oplaadpunten
Om het aantal elektrische oplaadpunten te doen stijgen, heeft Europa werkgemaakt van nieuwe bouwvoorschriften. De nieuwe Europese richtlijn geeft aan dat nieuwe of gerenoveerde gebouwen met meer dan tien parkeerplaatsen verplicht zullen zijn om één laadpaal per tien parkeerplaatsen te voorzien. Daarnaast moet er alvast infrastructuur worden voorzien voor minstens één op de vijf parkeerplaatsen. Het gaat dan bijvoorbeeld om het leggen van kabelgoten zodat er later eenvoudig kabels kunnen worden getrokken.
Deze verplichting geldt voor privégebouwen, residentieel of niet-residentieel. Bij niet-residentiële gebouwen, zoals kmo-units en winkels, zijn de regels momenteel wel soepeler en krijgen de lidstaten iets meer vrijheid.
Europa staat de lidstaten ook toe om uitzonderingen op deze regels te formuleren. Ze kunnen bijvoorbeeld een uitzondering voorzien voor omgevingsvergunningen die uiterlijk op 10 maart 2021 zijn aangevraagd of wanneer de kosten van de oplaadinstallatie meer dan 7% van de totale kosten van de ingrijpende renovatie bedragen.
Dit wil overigens niet zeggen dat de openbare ruimte achterwege blijft en alleen privégebouwen verplichtingen krijgen opgelegd. Hierover werd al in 2014 een richtlijn gestemd waarbij elke lidstaat een passend aantal oplaadpunten diende te installeren. Voor Vlaanderen ging het om zo’n 5.000 oplaadpunten.
Vlaanderen wijzigt alvast het Energiedecreet
Vlaanderen is intussen al begonnen met het concretiseren van de Europese richtlijn. Dit deed het in het decreet van 30 oktober 2020 tot wijziging van het Energiedecreet. Omdat het gaat om een richtlijn kan Vlaanderen immers zelf beslissen hoe het de richtlijn in uitvoering brengt.
In de eerste plaats heeft Vlaanderen beslist dat alle nieuwe gebouwen en parkeergebouwen met meer dan tien parkeerplaatsen moeten worden uitgerust met een “minimumaantal oplaadpunten” of met de nodige infrastructuur om de installatie op een later tijdstip mogelijk te maken. De Vlaamse regering zal later nog moeten beslissen wat we moeten verstaan onder een minimumaantal, vanaf wanneer deze verplichting zal gelden en op wie de verplichting exact zal rusten. In ieder geval zal de nieuwe verplichting ten laatste op 1 januari 2025 moeten ingaan.
De regering zal een onderscheid moeten maken tussen residentiële en niet-residentiële gebouwen, maar krijgt verder veel vrijheid. Zo kan de regering perfect andere eisen opleggen voor parkeerplaatsen in een gebouw dan voor parkeerterreinen buiten het gebouw. Ook kan het uitzonderingen toestaan. De Europese richtlijn geldt als ondergrens en de Vlaamse regering kan dus strenger zijn.
Ten tweede heeft de Vlaamse regering in de verplichting voorzien dat alle bestaande niet-residentiële gebouwen en parkeergebouwen met meer dan 20 parkeerplaatsen tegen 1 januari 2025 een “minimumaantal” oplaadpunten voor elektrische voertuigen moet hebben. Deze oplaadpunten zullen er dus ook effectief moeten komen en het volstaat niet om enkel de bekabeling te leggen. Ook hier moet de Vlaamse regering nog beslissen wat zo’n minimumaantal inhoudt, wat de voorwaarden zijn en wat de uitzonderingen zijn.
Handhaving van de nieuwe laadpaalverplichting
Vlaanderen zal de nieuwe regels niet gewoon voor de vorm opleggen, maar voorziet ook in sancties wanneer er niet aan wordt voldaan. In de praktijk gaat het om een administratieve geldboete van:
- 1.000 euro per parkeerplaats waarvoor er geen infrastructuur aanwezig is om later een oplaadpunt te voorzien
- 2.000 euro per parkeerplaats waarvoor er geen verplicht oplaadpunt is voorzien
Het is nog niet duidelijk wanneer deze regels in werking zullen treden, maar conform de Europese richtlijn zal dit ten laatste op 1 januari 2025 moeten gebeuren.
