Een wrongful birth-vordering is een vordering die door een ouder of door de ouders wordt ingesteld, omdat ze vermogensschade oplopen door de onwenselijke geboorte of verwekking van een kind. Het ligt in dezelfde lijn van de zogeheten wrongful life-vorderingen, waarbij het kind een vordering instelt omdat het nooit had willen worden geboren, bijvoorbeeld omdat het een beperking heeft. De rechtspraak omtrent wrongful birth-vorderingen is nog volop in ontwikkeling.
Voorbeeld van een toegekende wrongful birth-vordering
Eind 2021 werd in de media een zaak uitgelicht waarbij er sprake was van een wrongful birth-vordering. Daarbij had een Spaans koppel een kind dat een beenmergtransplantatie nodig had. Men deed daarom een beroep op het UZ Brussel. De fertiliteitskliniek diende ervoor te zorgen dat er een kind werd verwekt dat kon dienen als beenmergdonor voor het zieke kind. Door een fout van het ziekenhuis werd er echter een tweeling geboren dat niet als donor geschikt was. Uiteindelijk diende er nog een vierde kind te worden verwerkt dat wel als donor kon dienen.
Het koppel kreeg een schadevergoeding toegekend. Enerzijds voor de geboorte van een niet-geschikte tweeling (dat ervoor zorgde dat het eerste kind langer diende te wachten op de behandeling) en anderzijds voor de geboorte van een ongepland kind, wat in extra kosten resulteerde (wrongful birth). Vooral dat laatste was een unicum.
Logica achter een wrongful birth-vordering
Het toekennen van een schadevergoeding voor wrongful birth is juridisch gezien niet zo vreemd als dat het misschien wel lijkt. Er is namelijk recht op een schadevergoeding indien er een fout is, er schade is en als er sprake is van een causaal verband tussen de fout en de schade. Dat er een fout is gemaakt, is in de bovenstaande zaak heel duidelijk. Men heeft namelijk een ongeschikt embryo in het lichaam van de vrouw geplant, waardoor de ouders een ongeschikte tweeling kregen en er een vierde kind diende te worden verwerkt.
Het is vooral met betrekking tot de schadevergoeding voor het vierde kind dat deze uitspraak enigszins bijzonder is. In voorgaande arresten oordeelde het Hof van Cassatie namelijk al dat een gezond kind geen schade kan inhouden, een visie dat uiteraard ook een morele dimensie heeft. Men neemt niet graag aan dat een kind een vorm van schade is, zelfs als het niet gepland was.
Door nu toch een schadevergoeding toe te kennen voor de geboorte van een gezond kind wijkt deze uitspraak af van de eerdere rechtspraak en wordt mogelijk de basis gelegd voor toekomstige wrongful birth-vorderingen. De schadevergoeding bij dergelijke vorderingen moet worden berekend door een vergelijking te maken tussen de huidige toestand (met het vierde kind) en de hypothetische toestand (zonder het vierde kind). De gevolgen dat het kind heeft op het vermogen (de opvoedings- en verzorgingskosten) komen dan in aanmerking voor een schadevergoeding.
