De wetgever staat niet stil en het nieuwe jaar brengt altijd wel een aantal wetswijzigingen. Soms omdat Europa het wil, soms omdat de rechter het wil en soms omdat het volk het wil. Willen of niet, de onderstaande nieuwe en gewijzigde regels zullen in 2022 in werking treden. Vooral voor de zorgsector zal er het een en ander wijzigen, terwijl veel wijzigingen ook in jouw portemonnee te voelen zullen zijn.
1. Wijzigingen aan het verkooprecht in Vlaanderen
Vanaf 1 januari 2022 wijzigt er het een en ander voor wie in Vlaanderen een huis wil kopen. Het verkooprecht bij de aankoop van de enige eigen woning daalt namelijk naar 3%, waar dat voordien nog 6% was. Ook bij een ingrijpende energetische renovatie of bij een sloop en heropbouw van de woning (1% in plaats van 5%) daalt het verkooprecht. Tegelijkertijd wordt het verkooprecht bij de aankoop van een tweede eigendom verhoogd (12% in plaats van 10%).
Een aantal wijzigingen zullen pas later in werking treden. Zo zal de meeneembaarheid pas in 2024 worden afgeschaft. De meeneembaarheid wil zeggen dat (een gedeelte van) het betaalde verkooprecht op de vorige woning niet kan worden afgetrokken bij de aankoop van een volgende woning. Vanaf 1 januari 2022 treedt er een overgangsfase in werking en zal men de keuze krijgen: de toepassing van de meeneembaarheid in combinatie met de huidige, hogere verkooprechttarieven of geen toepassing van de meeneembaarheid in combinatie met de nieuwe, lagere verkooprechttarieven. Eenieder zal voor zichzelf moeten berekenen wat de interessantste optie is.
2. Betere bescherming voor klokkenluiders
In 2022 zullen klokkenluiders een betere bescherming genieten. Dit komt door een Europese richtlijn die al eind 2019 tot stand kwam. De richtlijn biedt een hoog niveau van bescherming aan klokkenluiders en legt verplichtingen op aan bedrijven met minstens 50 werknemers. Deze bedrijven zullen onder andere een intern meldingssysteem moeten opzetten. Klokkenluiders worden tegen verschillende represaillemaatregelen beschermd, bijvoorbeeld tegen het ontslag. In feite had België de Europese regels al tegen 17 december 2021 in Belgische wetgeving moeten omzetten, maar die deadline hebben de heren en dames in Brussel niet gehaald. Ergens na de feestdagen hoopt men te landen.
3. Niet meer flexi-jobben bij de eigen werkgever
De ministerraad heeft gesleuteld aan de mogelijkheden voor flexi-jobbers. Tot op heden was het voor flexi-jobbers, die naast hun reguliere job elders fiscaal vriendelijk bijklussen, mogelijk om via een omweg bij te klussen bij hun reguliere werkgever. Ze werden dan formeel tewerkgesteld bij een uitzendkantoor en niet bij hun reguliere werkgever. Dat achterpoortje wil de wetgever in 2022 dichten. Het zal dan niet langer mogelijk zijn om tewerkgesteld te worden bij de werkgever waar iemand al vast of voor 4/5 werkt, ook niet via een tussenschakel als een uitzendbureau.
4. Verplicht vaccin voor zorgmedewerkers
Voor werknemers in de zorg wordt het in 2022 verplicht om zich te laten vaccineren tegen COVID-19 en om de voorgeschreven herhalingsdosissen te ontvangen. De verplichting gaat in op 1 januari 2022 en de zorgverleners hebben tijd tot 1 april 2022 om zich te laten vaccineren. De vaccinatie is een voorwaarde voor het behouden van een visum of een registratie als zorgverlener.
5. Indexering en wijzigende tarieven
Het gaat hard met de inflatie en dat zal zich op verschillende manieren laten voelen. Zo is de spilindex in december opnieuw overschreden, waardoor de uitkeringen in januari 2022 met twee procent zullen worden verhoogd. In februari 2022 worden dan weer de wedden van ambtenaren opgetrokken.
De indexering zorgt er bovendien voor dat verschillende fiscale bedragen worden aangepast. Onder meer de grensbedragen van de verschillende schijven in de personenbelasting worden geïndexeerd. Eerder heeft de regering al beslist om tijdelijk de indexering van enkele belastingverminderingen en -vrijstellingen te bevriezen. Het verminderen van de belastingvermindering is in feite een belastingverhoging, maar dan zonder dat zo te noemen. Onder meer de grensbedragen voor de belastingvermindering voor pensioensparen werden op deze manier bevroren. Pas vanaf het inkomstenjaar 2024 (aanslagjaar 2025) komt er daarvoor opnieuw een indexering.
Tegelijkertijd zullen de brandverzekeringen flink duurder worden ten gevolge van de koppeling aan de ABEX-index. Ook zal de NMBS op 1 februari de tarieven van de treinkaarten en de treinbiljetten verhogen. En zo wordt het leven volgend jaar weer wat duurder.
6. Vlaamse jobbonus
Vanaf 2022 zal Vlaanderen een eigen jobbonus toekennen, een premie voor wie weinig verdient. De Vlaamse jobbonus, die tot 600 euro per jaar kan bedragen, is er voor werkende Vlamingen met een brutomaandloon lager dan 2500 euro. Het bedrag van de premie is wel afhankelijk van het daadwerkelijke loon. Wie minder dan 1800 euro per maand verdient en voltijds werkt, krijgt de maximumpremie van 600 euro per jaar. Wie 2500 euro bruto per maand verdient, krijgt de minimumpremie van 20 euro per jaar. Daartussen daalt de premie naargelang het loon stijgt. De Vlaamse jobbonus zal een keer per jaar worden toegekend.
7. Tijdelijk onbeperkt bijverdienen voor gepensioneerden uit de zorg
Na hun pensioen mogen gepensioneerden bijverdienen. In principe zijn er geen beperkingen aan het recht om bij te verdienen en gelden er geen grensbedragen of inkomensgrenzen. De voorwaarde is wel dat men een loopbaan van 45 jaar kan bewijzen of de leeftijd van 65 jaar heeft bereikt, want anders gelden er wel inkomensgrenzen die bepalen hoeveel de gepensioneerde mag bijverdienen.
Ten gevolge van de coronapandemie heeft de wetgever aangekondigd dat gepensioneerde verplegers, dokters en gezondheidsdeskundigen nog tot 31 maart 2022 onbeperkt zullen mogen bijverdienen bovenop hun pensioen, zonder rekening te houden met eventuele geldende inkomensgrenzen. De bedoeling is uiteraard om ze te activeren nu het alle hens aan dek is in de zorg.
8. Kwaliteitswet voor veilige en kwaliteitsvolle praktijkvoering in de gezondheidszorg
De Kwaliteitswet moet een kwaliteitsvolle en veilige praktijkvoering in de gezondheidszorg garanderen. Het bevat talloze bepalingen die dat doel dienen. Het gaat bijvoorbeeld om de invoering van een praktijkregister, maar ook om de verplichting om strenge veiligheidsprocedures te implementeren voor verstrekkingen die gepaard gaan met algemene anesthesie. Daarnaast komen er ook allerlei nieuwigheden, zoals het verwijsvoorschrift en het groepsvoorschrift voor zorg in samenwerkingsverbanden. Aanvankelijk zou de Kwaliteitswet op 1 januari 2022 in werking treden, maar het een en ander werd intussen uitgesteld tot 1 juli 2022.
9. Strengere regels voor het gebruik van disposables op evenementen
Het is al sinds 1 januari 2020 verboden om bij evenementen drank te serveren in recipiënten voor eenmalig gebruik, zoals plastic bekers. Er is wel een uitzondering gemaakt voor organisatoren die kunnen garanderen dat minstens 90% van deze recipiënten wordt ingezameld voor recyclage, bijvoorbeeld door te werken met een statiegeldsysteem. De lokale en Vlaamse overheden vervullen een voorbeeldfunctie. Daarom geldt voor hen een totaalverbod om deze recipiënten voor eenmalig gebruik te hanteren bij het serveren van drank.
Op 1 januari 2022 worden de regels aangescherpt. Eventorganisatoren zullen deze recipiënten voor eenmalig gebruik enkel nog mogen gebruiken als ze kunnen garanderen dat minstens 95% (in plaats van 90%) ervan wordt ingezameld voor recyclage.
Voor de Vlaamse overheid en de lokale besturen geldt vanaf 1 januari 2022 een totaalverbod op het gebruik van cateringmateriaal voor eenmalig gebruik bij het aanbieden van bereide voedingsmiddelen. Het gaat dan onder meer om wegwerpbakjes, wegwerpborden en bestek. Voorverpakte etenswaren, bijvoorbeeld chips in een portieverpakking of voorverpakte ijsjes, mogen wel nog worden gebruikt.
10. Verbod op nieuwe stookolieketels
Vanaf 1 januari 2022 is het in Vlaanderen niet langer toegestaan om een stookolie-installatie door een nieuwe stookolieketel te vervangen als er gas in de straat ligt. Eigenaars zijn dan verplicht om over te schakelen op een alternatieve verwarmingsbron, zoals gas of een warmtepomp. Het verbod geldt enkel voor nieuwe installaties en niet voor herstellingen. Een regelaar of een brander mag ook nog worden vervangen, maar het ketellichaam niet. Het verbod geldt niet als er geen aardgasleiding in de straat ligt, dan mag men wel nog een (nieuwe) stookolieketel laten plaatsen.
