Als een belastingplichtige een administratieve boete of een belastingverhoging krijgt opgelegd, kan hij een verzoek indienen tot (gedeeltelijke) kwijtschelding van die sanctie. Het gaat om een gunstmaatregel die al dateert van het Regentbesluit van 18 maart 1831. Waar het fiscaal genaderecht oorspronkelijk tot de Minister behoorde, zal dat nu worden overgeheveld naar een speciale cel in de Fiscale bemiddelingsdienst.
Fiscaal Regentbesluit van 18 maart 1831
Dankzij het fiscaal genaderecht kan alsnog rekening gehouden worden met verzachtende omstandigheden. Denk bijvoorbeeld aan onverwachte tegenslagen, sociale factoren of de precaire situatie waarin de belastingplichtige zich bevindt. Als de belastingplichtige volledig te goeder trouw is, kunnen die verzachtende omstandigheden resulteren in een minder strenge sanctie.
Diezelfde redenering is er eveneens voor wanneer een sanctie buitenproportionele gevolgen zou hebben. Denk bijvoorbeeld aan een sanctie die zou resulteren in het faillissement van de onderneming.
Overheveling naar speciale cel binnen Fiscale bemiddelingsdienst
De bevoegdheid voor het (gedeeltelijk) kwijtschelden van de sanctie ligt momenteel nog bij de Minister van Financiën. In de praktijk delegeerde hij dat echter al langer door aan zijn administratie. Deze werkwijze kwam hem al langer op kritiek te staan. Onder andere het gebrek aan transparantie, het gebruik van onduidelijke criteria en zelfs onpartijdigheid werden aangehaald.
Om dergelijke probleemsituaties te voorkomen, hevelt de wet van 29 maart 2018 (BS 13 april 2018) de beslissingsbevoegdheid over naar een centrale en onpartijdige dienst. Het gaat om een nieuwe cel binnen de Fiscale Bemiddelingsdienst. Bijzonder is de structuur waarin het zich bevindt: alhoewel de Dienst onderdeel uitmaakt van de administratie, werkt het immers volledig onafhankelijk van de fiscus. Zo kan de cel onpartijdig beslissen.
Het “amnestierecht” is er trouwens alleen voor definitieve sancties (sancties die zich niet in de bezwaarfase bevinden). Er mag met andere woorden ook geen gerechtelijke procedure meer lopen. Het kwijtschelden van BTW-boetes blijft momenteel nog tot de beslissingsbevoegdheid van de Minister behoren.
Ten laatste vanaf 1 januari 2019 zal de Bemiddelingsdienst haar nieuwe functie uitoefenen.
