De Wet van 15 oktober 2018 (BS 29 oktober 2018) haalt met ingang van 8 november 2018 abortus uit het Stafwetboek (vroegere artikelen 350 en 351 Strafwetboek). Hiernaast wijzigt het een en ander aan de artikelen 352 en 383 van het Strafwetboek en voert het nog een aantal wijzigingen door. Hieronder is de gewijzigde wetgeving omtrent abortus in België weergegeven.
Abortus staat niet meer in het Strafwetboek
Vroeger werd abortus in België aanzien als een misdrijf tegen de orde der familie en tegen de openbare zedelijkheid. Vanaf 8 november 2018 wordt abortus echter uit het Strafwetboek gehaald. Toch is abortus in België nog steeds niet zomaar toegelaten en zal het nieuw wettelijk kader weinig veranderen. Indien het gaat om zwangerschapsafbreking buiten het nieuw wettelijk kader, zal er dus nog steeds een strafrechtelijke sanctie volgen. Die straffen bij een niet-toegestane abortus in België blijven dezelfde als deze die voordien in het Strafwetboek stonden, waardoor er in de praktijk weinig wijzigt. Het gaat hierbij om sancties die kunnen oplopen tot een gevangenisstraf van een jaar en een geldboete van 500 euro.
Wanneer is abortus in België toegestaan?
De wetgever heeft een duidelijk wettelijk kader voorzien waarbinnen abortus in België is toegestaan. Buiten dit wettelijk kader is abortus in België verboden en worden bovenstaande sancties opgelegd.
Abortus in België tot de twaalfde week na de bevruchting
Abortus in België blijft gewoon mogelijk tot voor het einde van de twaalfde week na de bevruchting. Dat blijft met andere woorden hetzelfde, net zoals de verplichting voor de arts om de vrouw in te lichten over de medische risico’s en de diverse opvangmogelijkheden. De arts zal nog steeds moeten nagaan of de vaste wil van de vrouw aanwezig is.
Hiernaast blijft ook de bedenktermijn van zes dagen na de eerste raadpleging van toepassing. Wel heeft de wetgever hier een uitzondering voorzien voor dringende medische redenen. Overigens blijft abortus in België mogelijk indien de vrouw zich minder dan zes dagen voor het einde van de twaalfde week na de bevruchting aanmeldt. Men zal dan immers de termijn verlengen met de nog niet verstreken dagen van de bedenktermijn.
Abortus in België na de twaalfde week na de bevruchting
Vanaf de twaalfde week na de bevruchting is abortus in België slechts in een aantal gevallen mogelijk. In de eerste plaats is er de eerder aangehaalde verlengde termijn van maximaal zes dagen. Hiernaast gaat het om het geval van ernstig gevaar voor de gezondheid van de vrouw of bij een uiterst zware en ongeneeslijke kwaal bij het kind.
Andere wijzigingen met betrekking tot abortus in België
Het was al zo dat artsen die niet mee willen werken aan de abortus in België, dit onmiddellijk aan de vrouw moeten vermelden. Vanaf 8 november 2018 zullen zij echter ook de contactgegevens moeten meedelen van een centrum voor zwangerschapsafbreking, van een andere arts of van een ziekenhuisdienst waar de vrouw wel terecht kan. Bovendien zal de weigerende arts het medisch dossier naar de nieuwe arts moeten doorsturen. De arts mag met andere woorden weigeren een abortus in België uit te voeren, maar zal verder wel zijn medewerking moeten verlenen.
Bovendien heeft de wetgever nu ook straffen uitgeschreven voor zij die vrouwen trachten de toegang te ontzeggen tot de instellingen die abortus uitvoeren. Er was in het verleden al vaker sprake van moeilijkheden met allerhande organisaties die voor de deuren van de instellingen kwamen protesteren. Via de nieuwe sancties, die kunnen oplopen tot een gevangenisstraf van een jaar en een geldboete van 500 euro (noot: gelijkaardig met de sancties voor het illegaal verrichten van een abortus in België), wil men de uitwassen van dergelijke acties beter kunnen aanpakken.
