De verkiezingen van zondag 26 mei 2019 naderen met rasse schreden. Binnen enkele maanden mogen we dan ook opnieuw naar het stemhokje. Maar waarvoor kiezen we eigenlijk bij de verkiezingen in 2019? De gemeenteraadsverkiezingen zijn intussen achter de rug en voor de senaat hoeven we niet meer rechtstreeks te stemmen. Hieronder lees je waarvoor we bij de verkiezingen in 2019 wél moeten gaan stemmen.
# 1. Regionale verkiezingen 2019
In de eerste plaats verkiezen we de parlementariërs van de Gemeenschappen en Gewesten. In Wallonië kiezen ze bijvoorbeeld voor het Parlement van de Franse Gemeenschap maar ook voor het Waals Parlement. In Vlaanderen hebben we een en ander gecombineerd tot het Vlaams Parlement.
In totaal worden er bij de regionale verkiezingen van 2019 honderdvierentwintig Vlaamse Volksvertegenwoordigers verkozen. Zij worden verkozen voor een periode van vijf jaar. In elke provincie worden een aantal inwoners verkozen:
- Brussels Hoofdstedelijk Gewest: 6 Vlaamse parlementsleden bij regionale verkiezingen 2019;
- Antwerpen: 33 Vlaamse parlementsleden bij regionale verkiezingen 2019;
- Limburg: 16 Vlaamse parlementsleden bij regionale verkiezingen 2019;
- Oost-Vlaanderen: 27 Vlaamse parlementsleden bij regionale verkiezingen 2019;
- West-Vlaanderen: 22 Vlaamse parlementsleden bij regionale verkiezingen 2019;
- Vlaams-Brabant: 20 Vlaamse parlementsleden bij regionale verkiezingen 2019.
Ten gevolge van de staatshervormingen zijn er steeds meer bevoegdheden bij de regio’s komen te liggen. Het Vlaams parlement kan bijvoorbeeld beslissingen nemen op vlak van openbare werken, gelijke kansen, toerisme en cultuur, maar ook andere bevoegdheden zoals dierenwelzijn en energie liggen op Vlaams niveau. Niet onbelangrijk dus, de regionale verkiezingen van 2019.
# 2. Federale verkiezingen 2019
Hiernaast kiezen we voor de Volksvertegenwoordigers die in de Kamer zetelen. Hier ontmoeten de verkozenen uit de verschillende Gewesten elkaar om samen federale beslissingen te nemen en een federale regering te vormen. In de praktijk telt de Kamer van Volksvertegenwoordigers 150 leden. Vlaanderen mag daar 87 zetels voor aanleveren:
- Antwerpen: 24 volksvertegenwoordigers bij federale verkiezingen 2019;
- Limburg: 12 volksvertegenwoordigers bij federale verkiezingen 2019;
- Oost-Vlaanderen: 20 volksvertegenwoordigers bij federale verkiezingen 2019;
- West-Vlaanderen: 16 volksvertegenwoordigers bij federale verkiezingen 2019;
- Vlaams-Brabant: 15 volksvertegenwoordigers bij federale verkiezingen 2019.
Hier is bovendien een bijzondere uitzondering gemaakt voor de zes faciliteitengemeente rond Brussel waarvan iedereen zich de felle discussies omtrent Brussel-Halle-Vilvoorde wel kan herinneren. Zij mogen zelf kiezen in welke kieskring zij hun stem uitbrengen: deze van Vlaams-Brabant of deze van Brussel-Hoofdstad.
De Kamer van Volksvertegenwoordigers zal het beleid van de regering controleren, de staatsfinanciën nagaan en wetten maken. Samen met de Senaat is de Kamer bijvoorbeeld bevoegd voor de Grondwet, terwijl het ook een aantal andere bevoegdheden monocameraal uitvoert.
Voorbeelden van bevoegdheden die op het federaal niveau liggen zijn defensie, justitie, het vreemdelingenbeleid en nationale preventiemaatregelen inzake gezondheid. Vaak worden een aantal bevoegdheden gedeeld. Zo kan men op federaal niveau de duur van de schoolplicht bepalen, terwijl bijna alle andere aspecten van het onderwijsbeleid dan weer op regionaal niveau te situeren zijn.
# 3. Europese verkiezingen 2019
Tot slot verkiezen we op 26 mei 2019 ook de Europarlementariërs. Het Europees parlement telt normaal 751 parlementsleden. Door het terugtrekken van het Verenigd-Koninkrijk uit de Europese Unie, zou dit na de verkiezingen tot 705 moeten worden teruggebracht.
België mag hoe dan ook 21 parlementsleden verkiezen:
- 12 Nederlandstaligen, verkozen door het Nederlands kiescollege (Vlaanderen en Brussel);
- 8 Franstaligen door het Frans kiescollege (Wallonië en Brussel);
- 1 Duitstalig lid, verkozen door het Duitstalig kiescollege (Duitstalige Gemeenschap).
In Brussel mag men kiezen of men wil stemmen voor het Frans kiescollege of voor het Nederlands kiescollege. Ook hier heeft de discussie omtrent Brussel-Halle-Vilvoorde zijn sporen nagelaten: in de befaamde zes gemeenten kan men vrij kiezen voor het Nederlands of het Frans kiescollege.
