Als zelfstandige is je sociaal vangnet niet al te ruim. Het is algemeen geweten dat je als zelfstandige grotendeels je eigen bonen moet doppen. Als je langdurig buiten strijd bent, ontvang je van je ziekenfonds zo’n 36 tot 60 euro per dag. Dit dan wel in een zesdagenstelsel, maar exclusief de in te houden bedrijfsvoorheffing. Als je dan een lening moet afbetalen, wordt het al snel problematisch. Toch zijn er verschillende manieren waarop je je kan beschermen. Onderstaande drie zijn de belangrijkste.
# 1. Kies voor een Sociaal VAPZ
Een van de eerste manieren om zelf een sociaal vangnet op te bouwen, is door te kiezen voor een Sociaal VAPZ (Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen). Bij een Sociaal VAPZ betaal je voor je pensioenopbouw, wat heel belangrijk is als je werkt met roerende inkomsten, maar bovendien wordt een deel van de premie gebruikt voor je sociale bescherming. Het Sociaal VAPZ voorziet namelijk ook in een vergoeding voor inkomensverlies bij invaliditeit of tijdens de moederschapsrust. Daarnaast zorgt de verzekeraar voor de verdere pensioenopbouw wanneer je arbeidsongeschikt of invalide bent. De verzekeraar zal de premies dan in jouw plaats storten.
Hoeveel je in een Sociaal VAPZ mag storten, is echter wettelijk beperkt. Het gaat in principe om een maximum van 9,40% van het netto belastbaar beroepsinkomen van drie jaar terug. Dat moet je dus elk jaar uitrekenen, maar je sociaal verzekeringsfonds kan dat ook voor jou doen. De betaalde premies zijn fiscaal aftrekbaar, maar houd er rekening mee dat de verschuldigde bijdragen van 2020 en 2021 dan wel voldaan moeten zijn.
# 2. Sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering af
Een arbeidsongeschiktheidsverzekering is niet fiscaal aftrekbaar, maar heeft andere voordelen te bieden. Bij een Sociaal VAPZ is de opgebouwde bescherming namelijk steeds afhankelijk van de gestorte bijdragen die op hun beurt afhankelijk zijn van het inkomen van jaren terug. Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen bieden meer vrijheid.
Bij een arbeidsongeschiktheidsverzekering wordt er een rente uitgekeerd wanneer je arbeidsongeschikt wordt. Elke verzekeraar kiest natuurlijk hoe hij dit organiseert, maar bij de meeste verzekeraars kiest men voor een tak 2. Hier kies je zelf voor welk aanvullend inkomen je je wil verzekeren. Je bent dus niet afhankelijk van het inkomen van jaren terug, maar je kiest zelf een premie die je kan en wil dragen.
De verzekeraar zal bij volledige arbeidsongeschiktheid (vanaf 67%) een volledige tussenkomst voorzien. Bij gedeeltelijke arbeidsongeschiktheid wordt de tussenkomst proportioneel verminderd. Verder is er voorzien dat de arbeidsongeschiktheid substantieel moet zijn. Veelal gaat het om een minimale ongeschiktheid van 25%.
# 3. Vraag de verzekering gewaarborgd wonen aan
Deze formule is er speciaal voor wie een hypothecaire lening is aangegaan om een woning te renoveren, te kopen of te bouwen. Het is een gratis verzekering die door de Vlaamse overheid wordt aangeboden. De gratis verzekering werd voor zelfstandigen recent nog uitgebreid, waardoor het extra interessant is geworden.
Een gratis verzekering wil zeggen dat de Vlaamse overheid je verzekeringspremie betaalt, maar ook dat er voorwaarden aan zijn gekoppeld. Zo moet je minstens 12 maanden gewerkt hebben als zelfstandige in hoofdberoep, moet je arbeidsongeschikt worden en mag je geen andere beroepsinkomsten meer hebben. De gratis verzekering geldt ook enkel tijdens de eerste tien jaar van de lening. Er zijn voorts nog een aantal voorwaarden aan je inkomen en aan de lening verbonden. Op de website van de Vlaamse overheid lees je hier meer over.
De tegemoetkoming bedraagt in principe 500 euro per maand. Er is wel een uitzondering voorzien voor wie een laag inkomen heeft en een energiezuinige woning bouwt, want voor hen wordt de tegemoetkoming naar 600 euro opgetrokken. Houd er wel rekening mee dat dat de aanvraag binnen het eerste jaar na de kapitaalsopname moet zijn ingediend.
