Een recent arrest van het Hof van Cassatie werpt een belangrijk licht op de wijze waarop schadevergoedingen moeten worden toegekend. Het benadrukt de voorkeur voor het herstel in natura op de kapitalisatiemethode. Hoewel veel verzekeraars standaard de kapitalisatiemethode toepassen bij het begroten van de schade, blijft herstel in natura de regel en niet de uitzondering. En daar dient de rechter rekening mee te houden.
Herstel in natura versus kapitalisatiemethode
Herstel in natura en de kapitalisatiemethode zijn twee manieren waarop de schade waarvoor iemand aansprakelijk is, kan worden hersteld. Herstel in natura betekent dat de schade wordt vergoed door het terugbrengen van de situatie in de staat voorafgaand aan de schade. Dit kan bijvoorbeeld zijn door het repareren van beschadigde goederen of door het aanvullen van gederfd inkomen of pensioen. In dit geval ging het om het maandelijks aanvullen van het gederfde pensioen.
De kapitalisatiemethode daarentegen, houdt in dat de geleden schade wordt omgezet in een eenmalig uit te keren geldbedrag. Dit bedrag is bedoeld om de toekomstige schade te compenseren en wordt berekend op basis van verschillende factoren, waaronder de verwachte duur van de schade. Men houdt rekening met de verwachte levensduur en hoeveel pensioen men zal hebben gederfd. En op basis van deze factoren kent men eenmalig een schadevergoeding toe. Verzekeraars geven in principe de voorkeur aan deze methode, waarbij ze niet maandelijks dienen te betalen en waardoor ze de administratieve druk kunnen beperken.
Arrest van het Hof van Cassatie
In het arrest dat werd uitgesproken op 14 december, stond het Hof van Cassatie stil bij een specifieke zaak waarin een magistraat pensioen had gederfd door een fout van een pensioenambtenaar. De magistraat eiste een eenmalige schadevergoeding via de kapitalisatiemethode, terwijl de Belgische Staat voorstelde om het gederfde pensioen maandelijks aan te vullen. De Belgische Staat stelde dus een herstel in natura voor.
Het Hof van Cassatie vernietigde het besluit van het Brusselse hof van beroep, dat de magistraat in het gelijk had gesteld. Het herinnerde eraan dat herstel in natura de normale wijze is waarop schade wordt vergoed. Het Hof benadrukte dat in gevallen waarin herstel in natura mogelijk is én aangeboden wordt, de rechter hieraan in principe gevolg moet geven. Herstel in natura is en blijft dus de regel.