Over het opsluiten van kinderen zonder papieren is al één en ander geschreven. Ook bij stemtests werd de kwestie aan verschillende partijvoorzitters voorgeschoteld. Nu heeft ook de Raad van State uitspraak gedaan en is de detentie van kinderen zonder papieren onmogelijk geworden. Echter spreekt het zich niet uit over het opsluiten van minderjarige kinderen, maar wel over het opsluiten van kinderen nabij vliegtuiglawaai.
Minderjarigen opsluiten in gesloten asielcentra
In 1998 zag het eerste gesloten asielcentrum het levenslicht. Toen werd enkel het gezinshoofd opgesloten. Men nam aan dat het gezin bij uitzetting wel zou volgen. Dat systeem bleek niet zo efficiënt te zijn, want maar al te vaak bleef het gezin vervolgens illegaal achter. In 2001 werd dan ook besloten om het volledige gezin in het gesloten asielcentrum op te sluiten. Hiervoor werd een aparte vleugel van het asielcentrum 127bis in Steenokkerzeel, waar recent nog een en ander over in de pers verscheen, voorzien. Enkele duizenden meerderjarigen werden er tot 2008 opgesloten, maar ons land liep al snel tegen een aantal veroordelingen van het EHRM (Europees Hof voor de Rechten van de Mens) aan.
EHRM staat detentie minderjarigen enkel onder strikte voorwaarden toe
Het EHRM verbiedt het opsluiten van illegale minderjarigen niet, maar dan moet er wel aan een aantal voorwaarden voldaan zijn. Zo moet de opsluiting van korte duur zijn en is het enkel toegelaten indien er geen andere oplossingen mogelijk zijn. Het moet met andere woorden gaan om een laatste redmiddel en er moet eerst onderzoek gevoerd worden om na te gaan of minder dwingende alternatieven niet mogelijk zijn. In het andere geval kan de opsluiting strijdig zijn met artikel 5 EVRM, dat een onmenselijke en vernederende behandeling verbiedt. Het bracht België ertoe om sinds 2008 geen kinderen meer in de gesloten asielcentra op te sluiten.
Het KB van 22 juli 2018
Sinds 2018 is de situatie opnieuw volledig anders. Het KB van 22 juli 2018 maakte het opnieuw mogelijk om gezinnen met kinderen in het gesloten asielcentrum op te sluiten. Het KB van 22 juli 2018 houdt hierbij rekening met de visie van het EHRM door specifiek te regelen wat onder een “zo kort mogelijke periode” moet worden begrepen, namelijk: de detentie mag niet langer dan twee weken duren, maar een verlenging met twee weken is onder bepaalde omstandigheden wel mogelijk. Zo werden sinds de inwerkingtreding van het KB van 22 juli 2018 opnieuw een tiental kinderen opgesloten.
Opgesloten op plaats met vliegtuiglawaai
Allemaal conform de rechtspraak van het EHRM, of niet? Nee, want de kinderen worden nu opgesloten in de nieuwe family units die zich vlakbij de landingsbanen van Brussels Airports bevinden. En de Raad van State heeft nu aangegeven dat het opsluiten van jonge kinderen op plaatsen waar ze aan dergelijk vliegtuiglawaai zijn blootgesteld, enkel mogelijk is indien de opsluiting van “extreem korte duur” is. Dit terwijl het KB van 22 juli 2018 stelt dat een opsluiting tot 4 weken mogelijk is (mits aan de strenge verlengingsvoorwaarden is voldaan) waardoor er dus geen sprake is van een “extreem korte duur”. Hierop heeft de Raad van State beslist om diverse bepalingen van het KB van 22 juli 2018 te schorsen, in afwachting van de behandeling van het annulatieberoep tegen de bepalingen van het KB van 22 juli 2018.
De Raad van State doet met andere woorden geen uitspraak over het opsluiten van gezinnen met minderjarige kinderen, maar wel over het opsluiten van die minderjarige kinderen op plaatsen met ernstig geluidsoverlast.
