Elke burger heeft het recht op juridische bijstand om zijn rechten te doen gelden of te verdedigen voor de rechter. Daarom werd het systeem van de juridische tweedelijnsbijstand bedacht, op basis waarvan men zich geheel of gedeeltelijk kosteloos kan laten bijstaan door een advocaat wanneer men zelf onvoldoende bestaansmiddelen heeft. In de praktijk bleken de inkomensgrenzen echter te laag te liggen en hadden veel mensen met weinig bestaansmiddelen toch geen recht op tweedelijnsbijstand. Daarom werden de grensbedragen nu aangepast. In de toekomst worden ze aan het indexcijfer gekoppeld.
Volledig kosteloze juridische bijstand
De grensbedragen zijn afhankelijk van of men alleenstaand is, alleenstaand met iemand ten laste is of samenwonend is. Hieronder de huidige en de nieuwe grensbedragen die vanaf 1 september 2020 van toepassing zijn:
Oud grensbedrag | Grensbedragen vanaf 1 september 2020 | |
Alleenstaand | < € 1.026 netto per maand | < € 1.226 netto per maand |
Alleenstaand met iemand ten laste of samenwonend met een echtgenoot of iemand waarmee een feitelijk gezin wordt gevormd | < € 1.317 netto per maand
Er wordt rekening gehouden met een aftrek van 15% van het leefloon per persoon ten laste |
< € 1.517 netto per maand
Er wordt rekening gehouden met een aftrek van 20% van het leefloon per persoon ten laste |
Gedeeltelijk kosteloze juridische bijstand
De grensbedragen voor de gedeeltelijk kosteloze juridische bijstand worden eveneens opgetrokken en dit met 200 euro per maand, net zoals bij de volledig kosteloze juridische bijstand. Hieronder opnieuw de huidige en de nieuwe grensbedragen.
Oud grensbedrag | Grensbedragen vanaf 1 september 2020 | |
Alleenstaand | Tussen € 1.026 en € 1.317 netto per maand | Tussen € 1.226 en € 1.517 netto per maand |
Alleenstaand met iemand ten laste of samenwonend met een echtgenoot of iemand waarmee een feitelijk gezin wordt gevormd | Tussen € 1.317 en € 1.607 netto per maand
Er wordt rekening gehouden met een aftrek van 15% van het leefloon per persoon ten laste |
Tussen € 1.517 en € 1.807 netto per maand
Er wordt rekening gehouden met een aftrek van 20% van het leefloon per persoon ten laste |
Bij gedeeltelijke kosteloze juridische bijstand wordt er ook een advocaat aangesteld door het bureau van de juridische bijstand, maar er wordt wel een eigen bijdrage aangerekend. Het bedrag van de persoonlijke bijdrage is gelijk aan het verschil tussen het netto-inkomen en het grensbedrag voor de volledige kosteloze juridische bijstand. Een alleenstaande die per 1 september € 1.350 netto per maand verdient, moet dus een eigen bijdrage van € 124 (€ 1.350 – € 1.226) betalen. Deze eigen bijdrage wordt steeds begrensd op een bovengrens van 125 euro en een ondergrens van 25 euro.
Extra stijging de volgende jaren
De bovenstaande grensbedragen zullen de komende jaren verder stijgen. In 2021, 2022 en 2023 zullen ze telkens op 1 september met 100 euro worden verhoogd. Vanaf 1 september 2024 zullen ze worden gekoppeld aan het indexcijfer en op basis hiervan verder worden aangepast.