Normaal had het vanaf 1 januari 2020 mogelijk moeten zijn om in een zorgvolmacht een rechtskeuze te maken. Hierdoor kan een naar Belgisch recht opgestelde zorgvolmacht ook in het buitenland uitwerking hebben. De wetgever heeft echter de inwerkingtreding uitgesteld omdat de instemmingswet nog steeds niet in het Belgisch Staatsblad werd gepubliceerd. Nu wordt 1 januari 2021 als uiterste datum naar voren geschoven.
Over de zorgvolmacht
Via een zorgvolmacht kan iemand nu al beslissingen nemen voor wanneer die persoon wilsonbekwaam wordt, bijvoorbeeld ten gevolge van dementie. De opsteller van de zorgvolmacht kan één of meerdere personen aanwijzen die handelingen mogen stellen met betrekking tot diens vermogen, zonder dat de rechter een bewindvoerder hoeft aan te stellen. Hierbij legt de opsteller een aantal regels vast. Zo kan men bijvoorbeeld bepalen dat de vertrouwenspersoon een woning mag verhuren of verkopen voor een bepaalde prijs of dat men naar een specifiek woonzorgcentrum wil. Een zorgvolmacht moet verplicht worden geregistreerd in het Centraal Register voor Lastgevingen.
Rechtskeuze in zorgvolmachten
Conform het Verdrag van ’s-Gravenhage van 13 januari 2000 inzake de internationale bescherming van volwassenen zou de wetgever ook de mogelijkheid bieden om met de zorgvolmacht een rechtskeuze te maken. Hierbij streeft men eengemaakte regels na inzake grensoverschrijdende zorgvolmachten.
Bij grensoverschrijdende situaties is zo’n rechtskeuze nu eenmaal van belang: de opsteller kiest dan welk recht van toepassing is op de zorgvolmacht, bijvoorbeeld naar aanleiding van een verhuis naar het buitenland. Aanvankelijk was voorzien dat die optie op 1 januari 2020 in werking zou treden.
Intussen is er echter in het Belgisch Staatsblad een wet gepubliceerd die de inwerkingtreding uitstelt naar een door de Koning te bepalen datum, uiterlijk op 1 januari 2021. Dat heeft alles te maken met het feit dat de wet die instemt met het Verdrag van ’s-Gravenhage van 13 januari 2000 inzake de internationale bescherming van volwassenen zelf nog steeds niet is gepubliceerd. Waarschijnlijk zal de inwerkingtreding pas na die publicatie een feit zijn.
Momenteel blijft het recht van de Staat van de gewone verblijfplaats van de lastgever op het tijdstip waarop de zorgvolmacht werd verleden, van toepassing op de zorgvolmacht. Hierdoor kan niet worden gegarandeerd dat een zorgvolmacht die in België werd verleden ook uitwerking kan hebben wanneer de lastgever later naar het buitenland zou verhuizen.