Te veel gedronken? Vanaf 1 juli 2018 zal de rechter verplicht een alcoholslot opleggen bij de vaststelling van een hoge alcoholconcentratie. Voor recidivisten zal er een lagere grens van toepassing zijn. Het alcoholslot wordt nu dus regel in plaats van uitzondering. Wel wordt er een uitzondering voorzien voor professionele bestuurders en kan de rechter afwijken van die regel.
Huidige situatie
Ook de huidige wetgeving staat de rechters toe om een alcoholslot op te leggen. In de praktijk doen rechters dat echter zelden: te duur, een te zwaar omkaderingsprogramma en professionele bekommernissen liggen vaak aan de oorzaak. De rechter kan momenteel een alcoholslot opleggen vanaf de vaststelling van een alcoholgehalte van 0,8 promille en dit voor een periode van één jaar tot zelfs voorgoed. Indien de rechter een alcoholslot oplegt, kan hij echter geen definitief rijverbod opleggen. Aan het alcoholslot zijn heel wat verplichtingen verbonden: het volgen van een omkaderingsprogramma, het laten coderen van het rijbewijs, het regelmatig laten uitlezen van het alcoholslot bij een erkend dienstencentrum, … Wel kan de rechter een eventuele boete verminderen met (een deel van) de kosten voor de installatie en het gebruik van het alcoholslot en het omkaderingsprogramma.
Nieuwe regeling vanaf 1 juli 2018
Volgens de nieuwe regeling zal de rechter verplicht zijn om een alcoholslot op te leggen vanaf de vaststelling van een alcoholgehalte van 1,8 promille of hoger. Enkel wanneer de rechter meent dat het geen adequate sanctie is voor de betrokkene, kan de rechter hiervan afwijken. Die afwijking moet hij dan uitdrukkelijk motiveren, waardoor de afwijking de uitzondering wordt en niet langer de regel. In het geval van een afwijking zal de rechter echter teruggrijpen naar de bestaande straffen: een eventueel verval van rijbewijs, een verval met herstelexamens en een boete tussen 200 en 2.000 euro behoren dan tot de mogelijkheden.
Voor recidivisten komt de grens te liggen op 1,2 promille. Vanaf die grens is voor een recidivist het alcoholslot verplicht en moet de rechter de vier herstelexamens opleggen en een vervallenverklaring van minimaal 3 maanden uitspreken.
In het geval van een lichte alcoholintoxicatie vanaf 0,8 promille blijft de huidige regeling bestaan: de rechter kan een alcoholslot opleggen, maar is hier niet toe verplicht.
Wanneer besloten wordt dat het alcoholprobleem zo ernstig is dat de bestuurder lichamelijk of geestelijk ongeschikt wordt bevonden om een motorvoertuig te besturen, moet de rechter echter een rijverbod opleggen en behoort een alcoholslot niet tot de mogelijkheden.
Rechter mag uitsluiten voor bepaalde voertuigcategorieën
De wetgever voorziet echter een uitzondering voor professionele bestuurders. Zo kan de rechter het alcoholslot enkel opleggen in de privéwagen en moet hij dat niet verplicht doen in de professionele wagen (bv. bestelwagen). De voorwaarde is dan wel dat de vaststelling dan gebeurde in de privéwagen. Zo kan een vrachtwagenbestuurder in zijn persoonlijke wagen een alcoholslot moeten plaatsen terwijl dat niet moet in zijn vrachtwagen.
Wat na het alcoholslot?
Het klassieke regime blijft van toepassing. Zo zal het alcoholslot regelmatig moeten worden uitgelezen bij een erkend dienstencentrum.
Wel voorziet de wetgever in minder strenge straffen voor zij die rijden zonder alcoholslot. Momenteel riskeer je nog maximaal een gevangenisstraf van vijf jaar en een levenslang rijverbod. Vanaf 1 juli 2018 worden die straffen gemilderd:
- Een gevangenisstraf van maximaal twee jaar;
- Een geldboete van maximaal 2.000 euro;
- Een rijverbod dat minimaal even lang is als de periode waarin de geldigheid van het rijbewijs werd beperkt.
Bovenstaande straffen zijn ook van toepassing op bestuurders die niet aan de voorwaarden van het bijpassende omkaderingsprogramma voldoen.
