Wanneer twee partners scheiden en samen een woning hadden, moet er een beslissing worden genomen over de gemeenschappelijke woning. Ze kunnen beslissen dat een van de ex-partners in de woning blijft wonen en de voormalige echtgenoot of echtgenote uitkoopt. De woning kan ook in onverdeeldheid blijven. Of de ex-partners beslissen om de woning te verkopen en om elk een nieuwe woonst te zoeken. In ieder geval zal ten minste een van de ex-partners op zoek moeten gaan naar een nieuwe woonst. Kan deze ex-partner dan reeds een nieuwe woning kopen terwijl de scheidingsprocedure nog loopt? Ja, maar er zijn wel een aantal aandachtspunten.
Geen probleem bij scheiding van goederen
Om deze vraag goed te beantwoorden, moeten we weten wat het huwelijksstelsel is. Er kan sprake zijn van het wettelijk stelsel of van een stelsel met scheiding van goederen. Bij een scheiding van goederen stelt er zich in ieder geval geen probleem. Hierbij kan de ex-partner gewoon voor eigen rekening en op eigen naam een nieuwe woonst kopen, zonder daarvoor instemming te moeten vragen aan de voormalige echtgenoot of echtgenote.
Goed nadenken bij het wettelijk stelsel
Bij het wettelijk stelsel is dit anders. Zolang het huwelijk bestaat, zou het aangekochte goed namelijk tot het gemeenschappelijk vermogen behoren. Hierbij is ook de instemming van de voormalige echtgenoot of echtgenote noodzakelijk. Een uitzondering is de situatie waarbij een nieuwe woning toch met persoonlijke middelen kan worden gekocht, bijvoorbeeld middelen die door een schenking of een erfenis zijn verkregen of die reeds voor het huwelijk persoonlijk waren.
Indien er niet aan deze uitzondering is voldaan, moet de voormalige partner dus mee ondertekenen en meewerken aan de aankoop. Ook moeten er in de aankoopakte duidelijke bepalingen hieromtrent worden opgenomen. Zo zal de voormalige echtgenoot of echtgenote moeten verklaren dat hij of zij louter tekent ter kennisname, maar dat de woning na de echtscheiding enkel de eigendom van de kopende ex-partner wordt. Eenmaal de scheiding is afgerond, wordt de woning dus de persoonlijke eigendom van de kopende ex-partner. Indien de scheiding uiteindelijk niet doorgaat, blijft de woning (net als het krediet) wél gemeenschappelijk.
Fiscale gevolgen
Bij de aankoop van een woning geldt er mogelijk een gunsttarief. Doordat er nog een gemeenschappelijke woning is, zou dit in theorie problemen kunnen opleveren. Er zou dan eerst een verhoogd tarief moeten worden toegepast en na de scheiding zou het een en ander moeten worden teruggevorderd. In de praktijk stelt de Vlaamse Belastingdienst zich echter coulant op en past het meteen het verlaagde tarief toe. Als de scheiding echter niet doorgaat, zal het verschil alsnog moeten worden betaald.
