Overal worden vluchten geannuleerd en er zitten nog steeds Belgen vast in quarantaine. Hierdoor raakt niet iedereen op tijd terug in België, waardoor ze ook niet aan de slag kunnen gaan. Wat zijn hun rechten en wat moeten werkgever en werknemer doen?
Schorsing door overmacht
Wanneer de werknemer buiten zijn wil niet huiswaarts kan keren, is er sprake van een overmachtssituatie. Het gaat immers om een plotse, onvoorziene gebeurtenis onafhankelijk van de wil van de werkgever en de werknemer. Zo’n situatie is geregeld door artikel 26, lid 1 van de wet van 3 juli 1987 betreffende de arbeidsovereenkomsten:
Art. 26. De door overmacht ontstane gebeurtenissen hebben de beëindiging van de overeenkomst niet tot gevolg wanneer zij slechts tijdelijk de uitvoering van de overeenkomst schorsen.”
De wetgever geeft met andere woorden duidelijk aan dat het louter gaat om een schorsingsgrond en dat het niet het ontslag kan rechtvaardigen. Bovendien ben je niet ongewettigd afwezig en kunnen er geen nadelige gevolgen aan verbonden zijn.
Werkgever verwittigen
De voorwaarde is wel dat je de werkgever zo snel mogelijk op de hoogte brengt van de problemen om huiswaarts te keren en het feit dat het hier gaat om een overmachtssituatie. Doe je dat niet, terwijl je daar wel de mogelijkheid toe hebt, dan is er in principe sprake van ongewettigde afwezigheid en dat kan dan weer wel gevolgen hebben.
Geen recht op loon
Schorsing van de arbeidsovereenkomst houdt in dat zowel jij als je werkgever gedurende de overmachtssituatie bevrijd zijn van de verplichtingen. Jij hoeft dus niet te werken, maar de werkgever hoeft ook geen loon te betalen. In principe heb je ook geen recht op werkloosheidsuitkeringen, tenzij wanneer de werkgever tijdelijke werkloosheid ingevolge overmacht inroept. In het andere geval staat het natuurlijk vrij om andere afspraken te maken met je werkgever om alsnog het recht op loon te verkrijgen, bijvoorbeeld door verlofdagen op te nemen.
Andere regels bij besmetting met coronavirus
Wanneer een werknemer zelf besmet is en in het buitenland ziek vastzit, is er geen sprake van overmacht maar van arbeidsongeschiktheid. Hierdoor heeft de werknemer recht op gewaarborgd loon en nadien ook op een arbeidsongeschiktheidsuitkering. Een buitenlands attest in een vreemde taal volstaat. Het staat de werkgever in theorie wel vrij om ook in het buitenland een controlearts langs te sturen. Daarom moet je ook steeds je verblijfplaats in het buitenland doorgeven.
