De Europese markt is naarstig op zoek naar beademingsapparatuur voor ziekenhuizen. Onder andere bij elektronicaconcern Philips stromen de bestellingen binnen. Zij produceren de beademingsapparatuur in Pittsburgh, maar nu wordt er gevreesd dat de Verenigde Staten op basis van de zogenaamde Defense Production Act alle beademingsapparatuur voor de Europese markt zal confisqueren.
Beperkte productiecapaciteit
De productie van beademingsapparatuur is niet eenvoudig en dus zijn er maar weinig productiecentra. Het is bovendien niet eenvoudig om snel even een eigen fabriek op poten te zetten. Daarom draait men bij Philips overuren om alle bestellingen bol te werken. Omdat Philips de bestellingen niet kan volgen, geeft het de voorkeur aan landen en ziekenhuizen die op de lijst van de WHO staan. Aanvankelijk gingen de leveringen vooral naar China, maar intussen verschepen ze de beademingsapparatuur ook naar Italië, Zwitserland, Frankrijk, Spanje en de Verenigde Staten. Philips is van plan om op korte termijn de productie te verviervoudigen om zo de steeds grotere vraag tegemoet te komen.
Defense Production Act kan roet in het eten gooien
De Amerikaanse Defense Production Act werd in 1950 aangenomen toen de Koreaanse Oorlog uitbrak. Op basis van deze wet kan de Amerikaanse president bedrijven verplichten om bepaalde producten te produceren voor de nationale defensie. Daarnaast kan de president op basis van die wet eigendommen in beslag nemen. De wet werd oorspronkelijk gebruikt om staal van de auto-industrie op te vorderen en te gebruiken voor de productie van tanks.
We zijn bezorgd. We zien dingen die een paar weken geleden ondenkbaar waren. We zijn in gesprek met de VS en hopen dat we er samen uit kunnen komen.” (Steve Klink, woordvoerder van Philips)
Amerikaans president Trump heeft intussen een executive order ondertekend. Dit geeft de minister van Volksgezondheid de bevoegdheid om de wet te gebruiken, waardoor het ook beademingsapparatuur voor de Europese markt kan opeisen. Bij het inzetten van de wet komt de wereldwijde bevoorrading, die nu al problematisch is, nog meer in het gedrang. Trump gaf al verschillende keren aan de wet liever niet te gebruiken, tot frustratie van de democraten in het Huis van Afgevaardigden die steeds meer druk uitoefenen.
Ik heb de Defense Production Act alleen maar ondertekend om het Chinese virus te bestrijden, mochten we er in de toekomst een beroep op moeten doen. Hopelijk zal het niet nodig zijn, maar we zitten allemaal in hetzelfde schuitje.” (Amerikaans president Donald Trump)
Europa staat machteloos
Als de Defense Production Act wordt ingezet, kunnen Europese landen en ziekenhuizen niets anders doen dan op zoek gaan naar andere leveranciers. In elk geval nemen verschillende landen intussen maatregelen. België heeft bijvoorbeeld de verkoop van beademingsapparaten beperkt en de mogelijkheid geopend om die indien nodig op te vorderen of verplicht te laten herverdelen. Landen als Frankrijk en Duitsland nemen steeds meer gelijkaardige maatregelen en in Nederland gaan stemmen op om de Vorderingswet, de Nederlandse variant op de Defense Production Act, in te zetten.
Buiten het uitvoeren van politieke druk en het opleggen van handelsbeperkingen kunnen Europese landen maar weinig doen om zich te verzetten tegen het inroepen van de Defense Production Act.
