Door de coronamaatregelen kan het om verschillende redenen moeilijk worden om opvang voor de kinderen te voorzien, zeker buiten de schooluren of in het weekend. Opvangproblemen zijn bovendien geen reden om de arbeidsovereenkomst te schorsen en de werkgever kan er wel degelijk moeilijk over doen. Er bestaan verschillende oplossingen, maar vrijwel altijd is de medewerking van de werkgever wenselijk.
Scholen blijven geopend
Scholen blijven tijdens de normale schoolperiode voorzien in opvang tijdens de normale schooluren, maar enkel voor gezonde leerlingen wier ouders niet in opvang kunnen voorzien. Er is geen attest van de werkgever nodig en in tegenstelling tot eerdere berichtgeving is dit niet beperkt tot kinderen van ouders in de zorgsector. Wanneer een school normaal voor- en naschoolse opvang voorziet, blijft ook deze opvang van toepassing. Als een kind tijdens de opvang ziek wordt, wordt het kind meteen afgezonderd en moeten ouders het kind onmiddellijk ophalen.
De scholen voor gewoon onderwijs beslissen zelf of ze het bestaande busvervoer voor leerlingen blijvend voorzien. Bij buitengewone scholen blijft de busdienst gegarandeerd.
Overleg met de werkgever
Desondanks blijft het mogelijk dat sommige ouders buiten de gewone opvangvoorziening nergens terecht kunnen, bijvoorbeeld omdat de kinderen nu niet meer naar de grootouders kunnen. In dat geval heb je als ouder in principe niet het recht om zomaar thuis te blijven. Daarom is het aangeraden om in de eerste plaats te overleggen met de werkgever. Verschillende oplossingen zijn mogelijk:
- Opnemen van vakantiedagen of recuperatiedagen met akkoord van de werkgever
- Aanpassing van het arbeidsregime (telewerken, deeltijds werken, glijdende uren) met toestemming van de werkgever
- Verlof zonder wedde in overleg met de werkgever
Verlof om dwingende redenen?
Indien de werkgever niet meteen akkoord gaat met een van deze oplossingen, kan je je beroepen op het verlof om dwingende redenen. Dit verlof is voorbehouden voor onvoorziene gebeurtenissen waardoor je aanwezigheid elders vereist is, zoals wanneer je huis in brand staat of wanneer je kind ziek is.
Het is juridisch niet helemaal duidelijk of je het verlof om dwingende redenen kan inroepen omdat jouw kind niet ineens meer bij de grootouders kan worden opgevangen, zeker omdat het onvoorzienbaar karakter door de wereldwijde context ter discussie staat. In elk geval zal de situatie niet te lang mogen aanhouden en zal je werk moeten maken van een oplossing. Wanneer je kind ineens ziek wordt en van school moet worden gehaald, is echter het wel een dwingende reden. Jij had immers opvang voorzien en wordt ineens geconfronteerd met een onvoorzienbare situatie.
Houd er anderzijds wel rekening mee dat het recht beperkt is tot tien dagen per jaar én dat je geen recht hebt op loon. Mits enige flexibiliteit van de werkgever kan het ook bij opvangproblemen (niet-zieke kinderen) een oplossing zijn.
Ouderschapsverlof opnemen
Tot de leeftijd van 12 jaar kunnen ouders ouderschapsverlof opnemen met verlies van loon. In dat geval krijg je wel een uitkering van de RVA. Het nadeel is dat er veel voorwaarden aan verbonden zijn. Zo moet je al een jaar bij de onderneming werken, kan maximaal 5% van de werknemers tegelijk tijdskrediet opnemen, zijn er minimale termijnen en moet je het in principe ook drie tot zes maanden op voorhand aanvragen. Ook hier zal de werkgever dus soepel moeten zijn, bijvoorbeeld wat de aanvraagtermijn betreft.