Ongeveer 100.000 Belgen zouden wilsonbekwaam zijn. Zij kunnen niet zomaar hun belangen verdedigen of over hun goederen beslissen. Het gaat hierbij lang niet alleen om mensen met psychische stoornissen. Denk bijvoorbeeld ook aan comapatiënten of aan gevallen van dementie. Stuk voor stuk krijgen zij te maken met het systeem bewindvoering. In de praktijk stelden zich heel wat problemen die de minister van Justitie, Koen Geens, met dit wetsontwerp nu tracht op te lossen.
Wat zijn wilsonbekwamen?
Wilsonbekwamen zijn meerderjarigen die omwille van hun gezondheidstoestand niet in staat zijn om bepaalde handelingen te stellen of beslissingen te nemen. Andere personen moeten die beslissingen en handelingen dan ook treffen in hun naam en voor hun rekening. Een zogenaamde zorgvolmacht kan die persoon of personen aanstellen.
Uitbreiding van de voorzorgvolmacht
Het wetsontwerp wil in de eerste plaats de voorzorgvolmacht uitbreiden. Vandaag kan dat bijvoorbeeld alleen gebruikt worden in functie van transacties met betrekking tot het vermogen. Het ontwerp kiest voor een ruimer toepassingsgebied. Zo zal je bijvoorbeeld vooraf al kunnen aangeven naar welk rusthuis je wilt gaan wanneer je wilsonbekwaam wordt.
Oplossing voor hypothecaire lening
Het risico op wilsonbekwaamheid zorgt er momenteel voor dat banken niet altijd een lening willen verstrekken aan ouderen. In het geval van wilsonbekwaamheid zou men de hypothecaire zekerheid immers kunnen verliezen. Dit terwijl ouderen hier net nood aan hebben wanneer ze bijvoorbeeld een klein appartementje aan zee willen kopen. Via het nieuwe systeem zou de lening gewoon blijven lopen, waardoor ouderen sneller een hypothecaire lening zullen kunnen verkrijgen.
Evaluatie van de wilsonbekwaamheid
Momenteel is het pas verplicht om de situatie van de beschermde persoon na twee jaar te evalueren. Indien er in de tussentijd problemen de kop op steken, is er geen evaluatie mogelijk. Onder het nieuwe systeem zou dit wel het geval moeten zijn. Zo zal de bewindvoerder verplicht worden om de vrederechter op de hoogte te brengen van bijvoorbeeld een belangrijke wijziging in de gezondheidstoestand van de wilsonbekwame. De vrederechter kan dan op zijn beurt oordelen of een evaluatie van de wilsonbekwaamheid al dan niet noodzakelijk is.
Minder snel voor de vrederechter verschijnen
Momenteel moet de bewindvoerder vaak overbodig voor de vrederechter verschijnen. Denk bijvoorbeeld aan het aanvaarden van een erfenis ten behoeve van de wilsonbekwame persoon. Aangezien de bekrachtiging onder het nieuwe systeem ook gewoon per mail zal kunnen gebeuren, zal men minder vaak langs de vrederechter moeten passeren. Dat zal bijvoorbeeld enkel het geval zijn indien de rekeningen fouten bevatten. Uiteraard heeft dat niet alleen voordelen voor de bewindvoerder in kwestie, maar moet dat ook het justitiegebeuren efficiënter laten verlopen.
