Bij de aankoop van een woning komen er heel wat kosten kijken. Het verkooprecht, een mooi woord voor de belasting die je betaalt bij het verwerven van onroerend goed, is er daar een van. Het verkooprecht bedraagt in principe 10% op de overeengekomen prijs, maar hierop zijn een aantal uitzonderingen voorzien. De Vlaamse decreetgever voorziet nu in een aantal wijzigingen.
Verkooprecht in Vlaanderen
Wanneer je een woning, bouwgrond of appartement koopt of ruilt voor een ander onroerend goed, betaal je verkooprechten.
Het is een belasting die in principe 10% van de overeengekomen waarde bedraagt (prijs + lasten), behalve wanneer de overeengekomen waarde lager is dan de werkelijke verkoopwaarde. De werkelijke verkoopwaarde is de waarde die een normale verkoop onder normale omstandigheden zou hebben opgebracht. Met andere woorden met voldoende publiciteit en met voldoende geïnteresseerden. Indien de overeengekomen waarde lager is dan de werkelijke verkoopwaarde moet er een zogenaamde pro fisco-verklaring worden opgesteld. Indien er sprake is van prijsbewimpeling (een te lage werkelijk overeengekomen waarde opnemen in de akte) of tekortschatting (de werkelijke verkoopwaarde wordt te laag geschat) kan er na een controle een belastingverhoging worden toegepast.
Naast het basistarief zijn er wel een aantal lagere tarieven van toepassing. Voor de aankoop van de enige eigen woning geldt er bijvoorbeeld een verkooprecht van 6%. Bij de aankoop van een beschermd monument als enige eigen woning bedraagt het verkooprecht dan weer 1%. En voor aankopen door beroepsverkopers gaat het om 4%. Hierbij zijn telkens een aantal voorwaarden van toepassing.
Verlaagd verkooprecht voor enige eigen woning
Opdat er sprake zou zijn van een enige eigen woning mag je geen eigenaar zijn van een andere woning of van bouwgrond. Een gezin of een persoon moet er ook daadwerkelijk zijn intrek nemen. Het verlaagd verkooprecht is met andere woorden nooit van toepassing op bouwgronden omdat we er in principe niet zomaar kunnen intrekken.
Wel wordt geaccepteerd dat er eerst nog een aantal onderhouds- en herstellingswerkzaamheden mogen plaatsvinden vooraleer een gezin er zijn intrek neemt. Voorheen moest het gezin er binnen twee jaar hun intrek nemen, maar nu wordt die termijn opgetrokken naar drie jaar. Voor beschermde monumenten gaat het dan zelfs om vijf jaar in plaats van twee.
Gunstiger tarief voor sloop met heropbouw
Normaal wordt hier het verkooprecht van 6% toegepast. Echter, op voorwaarde dat dat de koper zich engageert om een grondige energetische renovatie uit te voeren en dat het daarbij gaat om de enige eigen woning, werd het tarief eerder al naar 5% verlaagd.
Nu wordt er nog een extra uitzondering voorzien, namelijk voor het geval dat de woning geheel of gedeeltelijk wordt gesloopt en ze geheel of gedeeltelijk wordt herbouwd met naleving van de huidige energienormen. In tegenstelling tot de wijziging omtrent de domicilietermijn treedt deze wijziging wel pas op 1 januari 2021 in werking.