Wanneer een passagier niet op het vliegtuig stapt, moet de luchtvaartmaatschappij de betaalde taksen niet doorstorten aan de Staat. Dat is ook het geval wanneer je als passagier de vlucht ‘domweg mist’ of ‘moedwillig annuleert’. We spreken hier van een onverschuldigde betaling.
Toch is het vaak zo dat je als passagier die taksen niet zomaar terugkrijgt. Vaak moeten eerst heel wat onduidelijke procedures doorlopen worden waarover de luchtvaartmaatschappij bovendien te weinig informeert. Ook hoge administratiekosten zijn bij sommige maatschappijen zeker geen uitzondering. In de praktijk blijven die betaalde maar niet doorgestorte taksen dan ook vaak bij de luchtvaartmaatschappij kleven, die ze dan als ‘uitzonderlijke winsten’ dient te boeken. Via een op 22 juni 2018 ingediend wetsvoorstel tracht men daar nu verandering in te brengen.
Het principe van onverschuldigde betaling
Het is het principe van onverschuldigde betaling die de luchtvaartmaatschappij dwingt om de betaalde taksen terug te betalen. Net zoals wanneer jij per ongeluk een geldbedrag op jouw rekening kreeg en die terug moet storten, moet ook de luchtvaartmaatschappij een onverschuldigde betaling van taksen terugstorten. Het gaat hierbij om de taksen die de luchtvaartmaatschappij ontvangen heeft bij de betaling van het vliegticket en aanvankelijk diende door te storten aan de overheidsinstantie.
Vaak is een eerste discussie al te situeren tussen de luchtvaartmaatschappij en het reisbureau. Zij schuiven de verantwoordelijkheid naar elkaar door. Wanneer de luchtvaartmaatschappij dan toch beslist om de taksen terug te betalen, rekenen zij vaak disproportionele administratieve kosten aan. In de praktijk blijft de terugbetalingsplicht ten gevolge van de onverschuldigde betaling dan ook een dode letter. Ook het feit dat consumenten hier zelden van op de hoogte zijn, speelt natuurlijk in het voordeel van de luchtvaartmaatschappij.
Verplicht terugbetalen van de luchthavenbelasting
Dat de luchtvaartmaatschappij verplicht is om die onverschuldigde taksen terug te betalen, is nu wel duidelijk. Toch heerst ook discussie over de administratieve kosten die hiervoor worden aangerekend. Onder andere amendement 8 bij artikel 9bis Verordening nr. 261/2004 van het Europees Parlement en de Raad hekelde eerder al die situatie. Geciteerd uit dat amendement: “wanneer een passagier een vlucht annuleert, moeten de luchtvaartmaatschappijen verplicht zijn de reeds betaalde belastingen kosteloos terug te betalen”.
Ook art. 7.3.4. van het rapport European Consumer Protection Authorities geeft aan dat de ontvangen taksen en toeslagen enkel doorgestort dienen te worden wanneer de passagier effectief vliegt. Daarom haalt datzelfde rapport aan dat de administratieve kosten voor de terugbetaling redelijk dienen te zijn. Enkel de werkelijke kosten mogen met andere woorden aangerekend worden.
Tot slot heeft ook het Europees Hof van Justitie aangegeven dat luchtvaartmaatschappijen de taksen en toeslagen niet mogen verbergen en de prijs van de taksen apart aangegeven moet worden bij de prijs van het vliegticket. Bovendien heeft het aangehaald dat de luchtvaartmaatschappij de taksen en toeslagen moet terugbetalen wanneer een passagier een vlucht annuleert of mist.
Wetsvoorstel moet duidelijkheid brengen
Hoewel ook hier de luchthavenmaatschappij verplicht is om de onverschuldigde taksen terug te betalen, blijkt de onduidelijkheid echter te overheersen. Met het aangehaalde wetsvoorstel tracht men daar verandering in te brengen en de verantwoordelijkheid van de luchtvaartmaatschappij uitdrukkelijk te bevestigen. Het spreekt van een verplichte en automatische terugbetaling op het rekeningnummer van de consument, zonder dat de consument stappen dient te ondernemen en zonder dat er administratieve kosten aan verbonden zijn. Eveneens zou de luchtvaartmaatschappij transparanter moeten communiceren over haar terugbetalingsplicht en de consument uitdrukkelijk moeten informeren. Tot slot voorziet het wetsvoorstel ook in sancties indien de luchtvaartmaatschappij alsnog zou verzaken aan haar verplichtingen.
Hoe dan ook: ook zonder dit wetsvoorstel heb je gewoon recht op de terugbetaling van de betaalde taksen indien je jouw vlucht mist of annuleert. Gelet op het feit dat die taksen hoge proporties aan kunnen nemen, onderneem je dan ook maar beter actie.
