Sinds deze middag geldt in België een samenscholingsverbod en is de bewegingsvrijheid grondig beperkt. In de praktijk blijken velen nog vragen te hebben over wat kan en wat niet, zeker omdat de persconferentie niet alle situaties behandelde. Intussen is het ministerieel besluit verschenen en wordt er veel duidelijk. De hoofdregel luidt: “de personen zijn ertoe gehouden thuis te blijven”, maar er zijn wel talloze uitzonderingen voorzien.
Mag ik nog buitenkomen?
Artikel 8 van het nieuwe ministerieel besluit geeft aan dat alle personen ertoe zijn gehouden om thuis te blijven en zich niet op de openbare weg of in een openbare plaats mogen bevinden. Wie toch buiten wil komen, moet zich ten opzichte van de politiediensten op een van de uitzonderingsredenen kunnen beroepen:
- Geval van noodzakelijkheid of dringende redenen (bv. omdat een persoon dringende hulp nodig heeft)
- Zich begeven naar een beperkt aantal winkels en diensten: voedingswinkels, nachtwinkels, dierenvoedingswinkels, apotheken, krantenwinkels, tankstations, leveranciers van brandstoffen, kappers, voedselkramen (indien deze bij uitzondering open mogen blijven), verkooppunten van afhaalmaaltijden en een aantal essentiële diensten. Wat deze essentiële diensten zijn, is opgenomen in de (lange) bijlage van het ministerieel besluit. Het gaat bijvoorbeeld om de politiediensten, de sociale secretariaten of pechdiensten voor voertuigen.
- Zich begeven naar een toegangspunt voor medische zorgen
- Zich begeven naar de plaats waar men bijstand verleent en zorgen voorziet voor een oudere persoon, voor minderjarigen, voor personen met een handicap of voor kwetsbare personen
- Professionele verplaatsingen, met inbegrip van het woon-werkverkeer
- Zich begeven naar een activiteit in intieme of familiale kring
- Zich begeven naar een begrafenisceremonie
- Het houden van een buitenwandeling
- Het beoefenen van een individuele fysieke activiteit
Met wie mag ik nog afspreken op de openbare weg?
Het ministerieel besluit spreekt van samenscholing wanneer er drie personen samenkomen. Het hoeft hierbij niet te gaan om bekenden. Mensen die bijvoorbeeld op de dijk samentroepen, groepen wielertoeristen of jongeren die per twee neerploffen in het park kunnen ook worden gesanctioneerd omdat ze er samenscholen.
Het ministerieel besluit voorziet echter een uitzondering. Het gaat om een specifieke uitzondering voor buitenwandelingen van leden van de familie die onder hetzelfde dak wonen. Zij mogen met meer dan twee personen een buitenwandeling houden. Ze mogen zich bovendien ook laten vergezellen door één andere persoon, zoals een nonkel die elders woont of een goede vriend. Zij dienen wel een afstand van 1,5 meter tussen elke persoon te bewaren. Je mag dus nog steeds afspreken met één andere persoon die geen familie is en die niet onder hetzelfde dak woont.
De politie kan en zal een legitimatiebewijs vragen om na te gaan in welke mate het om gezinsleden gaat. Indien dat niet het geval is, gaat de politie over tot sanctioneren en niet tot verwittigen. Hiervoor valt de politie terug op artikel 182 van de wet op de civiele veiligheid, dat boetes van 26 tot 500 euro mogelijk maakt.
Zijn sportactiviteiten of andere activiteiten nog toegestaan?
Alle activiteiten van culturele, maatschappelijke, feestelijke, folkloristische, sportieve en recreatieve aard zijn verboden en dit ongeacht of ze privé of publiek zijn. Het is bijvoorbeeld niet toegestaan om samen te voetballen, de buurtkinderen samen te laten spelen of thuis dj-feestjes te houden. Ook activiteiten van jeugdbewegingen zijn niet langer toegestaan, net zoals erediensten.
Ook hier zijn er verschillende uitzonderingen voorzien. Activiteiten in intieme of familiale kring zijn bijvoorbeeld wel nog steeds toegestaan, net zoals begrafenisceremonies. Daarnaast mag je nog steeds een individuele fysieke activiteit uitoefenen met familieleden die onder hetzelfde dak wonen, zoals fietsen of wandelen. Dit kan ook met een vriend, maar het moet dan wel steeds om dezelfde vriend gaan. Hierbij moet men een afstand van 1,5 meter bewaren. Ook hier kan en zal de politie controleren en zo nodig sanctioneren.
Mag ik nu nog naar de winkel gaan?
Het is nog steeds toegestaan om je naar voedingswinkels te verplaatsen. Wel mogen er gelijktijdig minder mensen in de winkel binnen. Hoeveel mensen binnen mogen, is afhankelijk van de grootte van de winkel. De minister voorziet 1 klant per 10 m² winkelruimte. Daarnaast mag je maximaal 30 minuten in de winkel zijn. Zo nodig moet je wachten tot een klant de winkel verlaat tot je zelf toegang tot de winkel krijgt. Het ministerieel besluit geeft aan dat “in de mate van het mogelijk” individueel wordt gewinkeld. Dat krijgt dan ook de voorkeur, tenzij het om organisatorische of medische redenen onmogelijk zou zijn. Indien je per twee winkelt, moet je ook wachten tot twee personen de winkel verlaten. Bij een wachtrij dien je minimaal 1,5 meter afstand te bewaren en ook in de winkel is dat het geval.
Voor de voedingswinkels wijzigt er verder niet veel. Hun openingsuren zijn wel beperkt van 07:00 uur tot 22:00 uur, maar behoudens een enkele uitzondering zal dit geen impact hebben. Enkel nachtwinkels voelen de gevolgen van deze beslissing omdat ook zij om 22:00 uur reeds moeten sluiten.
Ten slotte voorziet het ministerieel besluit in een verbod op solden of kortingsacties. Winkels mogen bezoekers dus niet meer met allerhande kortingen lokken en moeten hun normale prijzen hanteren. In principe kan het winkelbezoek dus wel net iets duurder zijn.
