Een dagbladhandelaar moet sociaal vaardig zijn, nauwgezet, ondernemend en zelfstandig aan de slag kunnen gaan. Net zoals iedere zelfstandige moet een dagbladhandelaar ook zijn stock beheren en een boekhouding voeren. Maar meer nog dan anderen komt een dagbladhandelaar in contact met alle lagen van de bevolking. Lijkt het wat voor jou en wil je een krantenwinkel starten? Weet dan dat er ook heel wat juridische regels aan te pas komen, zelfs nog voor je jouw krantenwinkel openen kan. Hoe een krantenwinkel starten en waaraan je zoal moet voldoen? In dit artikel leggen we het jou kort en bondig uit.
Een krantenwinkel starten begint bij het oprichten van een zaak
In principe kan je ook als eenmanszaak een eigen krantenwinkel beginnen. In de praktijk is dat echter een afrader, gelet op het feit dat je ook persoonlijk kan opdraaien voor de schulden van de zaak. Daarom kies je best voor een vennootschap met beperkte aansprakelijkheid. Zorg er overigens ook voor dat in de statuten de vermelding ‘verkoop van persproducten’ voorkomt. Heb je een btw-nummer? Dan ben je klaar voor de volgende stappen.
Tip: open een zakelijke zichtrekening bij KBC
Als zelfstandige moet je je rekeningen gescheiden houden en een zakelijke rekening openen. We raden de zakelijke rekening van KBC aan. Het is de ideale rekening voor ondernemers en het komt boordevol voordelen. Zo krijg je bijvoorbeeld korting op je tankkaart, betaalterminal en facturatieprogramma.
Vraag nu een zakelijke zichtrekening aan bij KBC
Een krantenwinkel beginnen op een geschikte locatie
Een krantenwinkel beginnen doe je natuurlijk daar waar er ook een afzetmarkt is. Zo kan je een krantenwinkel beginnen in een druk stadscentrum maar kan je evenzeer een krantenwinkel openen op een verkeersknooppunt. Waar je jouw krantenwinkel openen zal, is en blijft echter iets voor het ondernemingsplan. Wij focussen ons dan ook voornamelijk op de juridische aspecten die ermee verbonden zijn.
Een geschikt pand voor het beginnen van een krantenwinkel
Zoals eerder gezegd zal de ligging een belangrijke rol spelen. Verder moet er ook gekeken worden naar een aantal juridisch-technische aspecten.
In de eerste plaats denken we aan de bepalingen die vaak in de contracten met uitgevers voorkomen. Zo wordt vaak overeengekomen dat de dagbladhandelaar een afzetplaats moet voorzien waar de persbakken ’s nachts kunnen worden geleverd. Ook andere vereisten zijn geen uitzondering: geschikt persmeubilair, voldoende ruimte en een aangepast kassasysteem zijn logisch. Zijn verbouwingen noodzakelijk? Houd dan eventueel ook rekening met de noodzaak van een eventuele omgevingsvergunning.
Let in de tweede plaats ook steeds op de oppervlakte: het pand dient voldoende groot te zijn. Let wel op: indien de netto handelsoppervlakte groter zou zijn dan 400 m² (wat al heel ruim is voor een krantenwinkel), moet je over een socio-economische machtiging beschikken. Deze procedure dient sinds 1 augustus 2018 te verlopen zoals aangegeven in het omgevingsvergunningendecreet. Meer informatie vind je op de website van het Agentschap Innoveren & Ondernemen.
Ten derde zal het handelspand moeten voldoen aan de noodzakelijke verplichtingen op vlak van veiligheid. Zo zal de brandweer bij het openen van het gebouw een advies moeten uitbrengen met betrekking tot de brandveiligheid. Hierbij houdt men onder andere rekening tot de toegangsmogelijkheden, de structuur van het gebouw en de eventuele evacuatiemogelijkheden. Bij twijfel bezoek je het pand dan ook best met een expert ter zake.
Ben je van plan om personeel aan te nemen? Dan moet je tot slot ook rekening houden met de bepalingen van het AREI. Het gaat om de minimale maatregelen die getroffen moeten worden om het personeel te beschermen.
Hoe krantenwinkel beginnen in gehuurd pand?
Indien je overgaat tot een krantenwinkel beginnen in een gehuurd pand, zal er sprake zijn van een handelshuurovereenkomst. Deze huurovereenkomst verschilt sterk van het gemeen huurrecht of van wat we gewoon zijn van de huurovereenkomst voor een hoofdverblijfplaats.
Zo zal de duur van de huurovereenkomst steeds minimaal negen jaar bedragen en kan je de huur op het einde van iedere driejarige periode beëindigen, mits je rekening houdt met een vooropzeg van zes maanden per aangetekende brief. Als huurder kan je eveneens tussen achttien en vijftien maanden voor het einde van de huurovereenkomst een hernieuwing aanvragen (per aangetekende brief, max. 3 hernieuwingen). Er zijn forse schadevergoedingen van toepassing indien de verhuurder deze hernieuwing onrechtmatig weigert.
Overigens kan je als huurder ook aanpassingen aan het handelspand aanbrengen. Zo kan je het pand eenvoudig tot dagbladhandel ombouwen. Ook hier zijn er een aantal regels met betrekking tot het einde van de huurovereenkomst. Neem dan ook altijd heel goed de handelshuurovereenkomst door of laat je bijstaan door een jurist.
Hoe krantenwinkel beginnen: voorafgaande verplichtingen
Je zal in de praktijk al snel een contract moeten afsluiten met een leverancier van dagbladen. Vooraleer je kan beginnen met het aanbieden van dagbladen, zal je echter aan een aantal voorwaarden moeten voldoen. Naast het beschikken over een btw-nummer en de nodige statuten, zal je bijvoorbeeld ook contracten met uitgevers moeten afsluiten, zal je een schets van de afzetplaats moeten overmaken en zal je de waarborg en domiciliëring moeten regelen (zie verder).
Hieronder lichten we een aantal begrippen toe die we in de voorbereidende fase tegen zullen komen.
Consignatie
In de overeenkomst zal vaak een beding van consignatie opgenomen worden. Dat impliceert dat de uitgever de eigenaar blijft van de titels en dit tot ze verkocht zijn. In de praktijk ontvang je dan ook enkel een percentage op de verkoop. Echter is het consignatiebeding vaak voorzien van bepalingen waardoor je als dagbladhandelaar wel de geleverde titels vooraf moet betalen, waarna men het saldo op het einde van de maand zal verrekenen. Ook is het niet ongewoon dat het risico op het moment van levering overgaat: verlies je de bladen of ontstaat er een brand, dan zal er geen verrekening mogelijk zijn en moet je als dagbladhandelaar de schade vergoeden. Om die reden is een goede verzekering een must.
Recht van retour
Het beding van consignatie en de maandelijkse verrekening gaan samen met een zogenoemd recht van retour: als dagbladhandelaar mag je de niet verkochte exemplaren terugsturen naar de uitgever.
Voorafbetaling en waarborg
Voor de ontvangst van de titels zal er vaak een voorafbetaling gevraagd worden. Indien de voorafbetaling echter niet tijdig plaatsvindt, zal men de waarborg aanspreken. De hoegrootheid van de waarborg en de voorafbetalingen zal je in de overeenkomst terugvinden.
Boetebedingen
Vaak zijn er in de overeenkomst ook een aantal boetebedingen opgenomen. Bijvoorbeeld voor wat betreft de vooropgestelde verkoopcijfers. Houd er rekening mee dat mensen steeds minder kranten en bladen kopen en dat een krantenwinkel tegenwoordig meer is dan alleen een winkel waar je kranten kan kopen. De inkomsten zullen ook uit andere verkopen dienen te volgen, terwijl dergelijke boetebedingen wel heel wat druk op jouw schouders kunnen leggen.
Een krantenwinkel beginnen met broodjes
Naast de bovenstaande verplichtingen voor zij die een krantenwinkel beginnen, kan er ook sprake zijn van een aantal bijzondere vereisten die afhankelijk zijn van de concrete situatie. Dat is bijvoorbeeld het geval indien je ook verse broodjes in de krantenwinkel zal verkopen, zoals we tegenwoordig wel vaker zien. Krantenwinkels moeten het nu eenmaal hebben van zogenoemde traffic builders. Broodjes zijn echter meer dan dat en bieden ook een fikse winstmarge, zoals recent nog bleek uit een artikel in het vakblad VFP. Hieronder doen we de belangrijkste juridische regels uit de doeken voor zij die niet een eigen krantenwinkel willen beginnen maar er ook broodjes willen verkopen.
Regels broodjes verkopen in krantenwinkel
In de eerste plaats zal je over een voedingsmiddelenvergunning moeten beschikken. Deze vergunning moet je schriftelijk aanvragen bij het FAVV. Wel is het zo dat de verplichting tot de vereiste van beroepskennis hier sinds 1 januari 2018 is afgeschaft. Uiteraard zijn er anderzijds ook een aantal hygiënische eisen verbonden aan een krantenwinkel openen met een broodjeszaak. Denk bijvoorbeeld aan de aanwezigheid van een handwasgelegenheid voorzien van stromend water en een hygiënisch handdroogmiddel.
Zal je ook alcohol serveren? Dan zal je ook gewoon over een alcoholvergunning moeten beschikken. Bied je echter de mogelijkheid om sterke drank te kopen en ter plaatse te gebruiken? Dan is een aangepaste vergunning voor sterke dranken noodzakelijk. Voor meer informatie kan je terecht bij de gemeente.
In zee met franchisebedrijf
Soms kiest men ervoor om naast een eigen krantenwinkel te beginnen ook een franchiseovereenkomst af te sluiten met een broodketen. Panos is daar een bekend voorbeeld van. Daar hoeft niks mis mee te zijn, maar ook hier laat je je best bijstaan bij het aangaan van een franchisingovereenkomst. Op vlak van uitstraling kan het bedrijf jou immers heel wat verplichtingen opleggen, terwijl je toch nog steeds een krantenwinkel blijft. Neem de overeenkomst goed door en schakel eventueel een specialist in.
Krantenwinkel beginnen en de verkoop van sigaretten
Wanneer we een eigen krantenwinkel beginnen zullen we meer doen dan alleen kranten verkopen. Onder andere sigaretten en tabakswaren zijn echte trafficbuilders, hoewel ze een kleine winstmarge kennen. Bij de verkoop van tabakswaren moet je echter wel een aantal verplichtingen opvolgen.
De verkoop van tabakswaren is verboden aan -16-jarigen. Als verkoper kan je vragen om een bewijs dat de jongere ouder is dan zestien jaar. Ook bij een automatische distributieapparaat moet een gelijkaardig beveiligingsmechanisme zijn ingebouwd.
In principe mag je ook geen reclame maken of afficheren met betrekking tot tabaksproducten. Wel gelden er een aantal uitzonderingen. Zo mag je als krantenwinkel wel het tabaksmerk afficheren in en aan de voorgevel. Ook mogen tijdschriften en dagbladen reclame voor tabakswaren bevatten indien ze buiten de EU werden uitgegeven. In de winkel geldt uiteraard een rookverbod.
Voor elektronische sigaretten met nicotine gelden dezelfde regels. Wel is er de afgelopen tijd een en ander verschenen in het Belgisch Staatsblad. Zo moet je als dagbladhandelaar zelf nagaan of de aangeboden e-sigaretten aan de wettelijke regels voldoen. Ook mag je er net zoals bij klassieke tabakswaren geen reclame voor maken en mag je ze niet verkopen aan jongeren onder de zestien jaar. Bij verkoop van aparte navullingen mogen ze niet meer dan 10 milliliter nicotine bevatten.
Tot slot zal je over een vergunning moeten beschikken voor de verkoop van tabakswaren. Deze tabaksvergunning moet minimaal acht dagen voor het begin van de verkoop verkregen zijn.
Een krantenwinkel starten en het aanbieden van gokspelen
De krantenwinkel is de laatste jaren een beetje een casino light geworden. Niet alleen kan je er kraslotjes kopen of meespelen met de lotto, soms is er zelfs een heuse gokmachine terug te vinden. Ook voor gokspelen gelden er echter een aantal belangrijke regels die je maar beter navolgt.
Bij het aanbieden van gokspelen zal je steeds over een geschikte vergunning dienen te beschikken. Veel is hierbij afhankelijk van welke gokspelen je aanbiedt. Wel is het zo dat de loterijen niet onder de Belgische Kansspelwet vallen (Lotto, Euro Millions, Keno, krasloten…) en dus gewoon aangeboden mogen worden in dagbladhandels. Opgelet: de sportweddenschappen van de Nationale Loterij (bv. Scooore!) vallen wel onder de Belgische kansspelwet!
Voor autonome zelfbedieningsterminal waarbij de speler alles zelf kan afhandelen, gelden tot slot een aantal bijzondere richtlijnen. De kansspelcommissie heeft immers aangegeven dat je als dagbladhandelaar de leeftijd moet controleren en er sprake moet zijn van het nagaan van de maximale inzet van tweehonderd euro per dag en per speler. Er moet dan ook sprake zijn van een actieve tussenkomst vooraleer de weddenschap afgesloten wordt. De weddenschap is afgesloten wanneer het bewijs van de weddenschap (het ticket) in de handen van de speler terechtkomt.
Een krantenwinkel beginnen met camerabewaking
Wanneer we een eigen krantenwinkel starten willen we natuurlijk ook onze veiligheid (en die van de klanten) garanderen. Via bewakingscamera trachten we dan ook beelden te verzamelen om zo misdrijven te voorkomen of vast te stellen. Indien je een bewakingscamera wenst te plaatsen, moet de camera echter voldoen aan de voorschriften van de camerawet. Zo zal je een aangifte moeten doen van de camera bij de politiediensten, zal je een pictogram moeten aanbrengen aan de ingang van de krantenwinkel en moet er een activiteitenregister inzake de verwerking van de beelden bijgehouden worden.
Meer informatie? Lees zeker deze artikelen:
- Niet iedere firma mag zomaar een bewakingscamera bij jou plaatsen ;
- Zo geef je jouw beveiligingscamera aan bij de politie ;
- Recente wijzigingen aan het pictogram voor camerabewaking.
Een krantenwinkel openen en muziek afspelen: enter SABAM
Wanneer je muziek in jouw krantenwinkel wenst af te spelen (ook indien het een radio of televisie betreft), moet je hiervoor een vergoeding betalen. Hierbij zal SABAM de vergoeding innen. Hierbij is het niet mogelijk om een eenduidig tarief mee te geven. Voor de berekening van de vergoeding houdt SABAM immers rekening met een aantal criteria:
- De oppervlakte van jouw krantenwinkel;
- De aard van de activiteit;
- De gebruikte audio(visuele) apparaten;
- …
Hiernaast is er ook sprake van een billijke vergoeding ten behoeve van Playright en Simum. De inning van de billijke vergoeding verloopt voor krantenwinkels via Outsourcing partners.
Ter voorbeeld maakten wij de berekening voor twee verschillende krantenwinkels.
Voorbeeld 1 | Voorbeeld 2 |
Gesonoriseerde binnenruimte van 75 m². Aanwezigheid van een televisie met muziekzenders. | Gesonoriseerde binnenruimte van 200 m². Het afspelen van muziek van een populaire nationale zender. Er is ook een muziekcomputer aanwezig. |
SABAM jaarlijkse vergoeding: 157,84 euro; Billijke jaarlijkse vergoeding: 62,10 euro. Prijzen excl. 6% btw | SABAM jaarlijkse vergoeding: 246,23 euro; Billijke jaarlijkse vergoeding: 62,10 euro. Prijzen excl. 6% btw |
Je kan ook zelf een simulatie maken via de website eengemaakte aangifte.