De VMSW, de gemeente, de OCMW’s, de sociale verhuurkantoren, de sociale huisvestingsmaatschappijen en het Vlaams Woningfonds beschikken over uiteenlopende voorkooprechten. Zo kunnen ze als eerste bepaalde woningen kopen die in specifieke wijken gelegen zijn. Uiteraard om ze om te toveren tot sociale huurwoningen.
Omdat sommige gemeenten al voldoende sociale huurwoningen hebben, kan Vlaanderen dat voorkooprecht echter afzwakken. En dat is wat het nu ook doet in 36 Vlaamse gemeenten.
Wanneer zijn er “genoeg sociale huurwoningen”?
Dit is het geval indien het aandeel van sociale huurwoningen minimaal 9% bedraagt. Dan kunnen sociale woonactoren wel nog steeds hun voorkooprecht gebruiken, maar moeten ze eerst een positief advies ontvangen van het college van burgemeester en schepenen. Het college dat overigens een negatief advies geeft, moet het uitdrukkelijk motiveren.
Dat stond al te lezen in de Sociale Wooncode, maar bleef lange tijd dode letter. De regeling vindt immers niet automatisch ingang, maar de Vlaamse Regering moet een lijst publiceren met gemeenten waar zo’n positief advies noodzakelijk is. Dat heeft het nu dan ook gedaan.
36 Vlaamse gemeenten met beperkt voorkooprecht sociale actoren
Het Besluit van de Vlaamse regering van 18 januari 2019 tot vaststelling van de lijst van de gemeenten, vermeld in artikel 85, § 5, eerste lid, van het decreet van 15 juli 1997 houdende de Vlaamse Wooncode, in het kader van de voortgangstoets van 2018, is in het Belgisch Staatsblad van 11 maart 2019 verschenen. Tien dagen later (21 maart 2019) zal het dan ook ingang vinden.
In volgende gemeenten is een voorafgaand positief advies noodzakelijk: Antwerpen, Baarle-Hertog, Boom, Bornem, Dendermonde, Dilsen-Stokkem, Duffel, Eeklo, Genk, Gent, Hamme, Herenthout, Ieper, Kortrijk, Kuurne, Lokeren, Maaseik, Maasmechelen, Mechelen, Menen, Mesen, Nieuwpoort, Olen, Schelle, Sint-Amands, Sint-Truiden, Spiere-Helkijn, Temse, Veurne, Vilvoorde, Wachtebeke, Wervik, Willebroek, Zelzate, Zwevegem en Zwijndrecht.
