Het Europees Hof van Justitie heeft in oktober 2025 een opvallende uitspraak gedaan over het vervoer van huisdieren per vliegtuig. Volgens het Hof vallen huisdieren die meereizen met hun eigenaar onder het begrip bagage. Dat betekent dat bij verlies of schade dezelfde aansprakelijkheidsregels gelden als voor koffers en andere ingecheckte bezittingen. De uitspraak kwam er naar aanleiding van een Spaans geschil tussen luchtvaartmaatschappij Iberia en een passagier van wie de hond verloren was geraakt. De vrouw eiste 5.000 euro morele schadevergoeding, maar heeft volgens het Europees Hof van Justitie slechts recht op een vergoeding volgens de bagagelimieten van het Verdrag van Montréal.
De juridische achtergrond: het Verdrag van Montréal
Het Verdrag van Montréal uit 1999 vormt de internationale basis voor de aansprakelijkheid van luchtvaartmaatschappijen. Het bepaalt onder meer de regels voor schade of verlies van passagiers, bagage en vracht. Centraal in dit verdrag staat het onderscheid tussen passagiers (mensen) en bagage (zaken die eigendom zijn van passagiers). De Spaanse rechtbank die de zaak aanhangig maakte, vroeg het Europees Hof of een gezelschapsdier als een derde categorie kon worden beschouwd – ergens tussen passagier en bagage in. Het Hof verwierp die mogelijkheid: het verdrag voorziet enkel in twee categorieën en dieren vallen daar niet buiten. Dat wil zeggen dat een hond ofwel een passagier (mens) is ofwel bagage (zaak die eigendom is van de passagier). Het Hof koos voor het tweede. Juridisch gezien is een hond dus een goed dat wordt vervoerd, niet een reiziger met eigen rechten.
Wat betekent dit concreet voor reizigers met huisdieren?
De uitspraak betekent dat luchtvaartmaatschappijen bij verlies of schade aan een huisdier niet meer hoeven te vergoeden dan het maximum dat ook geldt voor verloren bagage. Dat bedrag is momenteel vastgelegd op 1.519 Special Drawing Rights (SDR), omgerekend is dat ongeveer 1.800 euro. Dat geldt zowel voor de materiële als de morele schade, tenzij de passagier bij het inchecken een speciale verklaring van belang aflegt. Zo’n verklaring, opgenomen in artikel 22 van het Verdrag van Montréal, laat toe om een hogere aansprakelijkheidslimiet te bedingen tegen betaling van een extra vergoeding. Dat is vergelijkbaar met het verzekeren van waardevolle bagage. Zonder die verklaring geldt automatisch de standaardlimiet.
Geen vrijgeleide om dierenwelzijn te negeren
Hoewel het Hof huisdieren juridisch onder bagage schaart, benadrukt het dat dit niets verandert aan de plicht om het dierenwelzijn te respecteren. Europese regelgeving – onder meer Verordening (EG) nr. 1/2005 inzake het vervoer van dieren – blijft onverkort van toepassing. Luchtvaartmaatschappijen moeten er dus nog altijd voor zorgen dat dieren veilig, comfortabel en onder gepaste omstandigheden worden vervoerd. De kwalificatie als ‘bagage’ heeft dus enkel gevolgen voor de aansprakelijkheid bij verlies of schade, niet voor de zorgplicht tegenover het dier.
