De vrijwilligersvergoeding wordt beschouwd als een forfaitaire onkostenvergoeding die ook belastingvrij is. Daarnaast gaat het niet om loon en is het ook vrijgesteld van sociale zekerheidsbijdragen. Dat maakt de vrijwilligersvergoeding interessant, maar er zijn ook een aantal voorwaarden aan verbonden. Zo mag de onkostenvergoeding bijvoorbeeld maximaal 34,71 euro per dag en 1.388,40 euro per jaar bedragen (aanslagjaar 2021, voor o.a. het niet-dringend liggend ziekenvervoer gelden uitzonderingen). Daarnaast is er vereist dat de vereniging waar de vrijwilliger aan de slag gaat geen winst tot doel mag hebben. Een vzw kan bijvoorbeeld vrijwilligers inschakelen, maar de lokale slager niet.
Uitzondering door een bijzonderemachtenbesluit
Met behulp van een bijzonderemachtenbesluit wordt hier nu tijdelijk een uitzondering op voorzien. Dit om een eerlijke onkostenvergoeding mogelijk te maken voor vrijwilligers die actief zijn tijdens de coronacrisis.
Het ontbreken van een winstdoel wordt geschrapt voor organisaties die erkend werden “voor de bijstand aan de zorg voor bejaarden en voor de opvang en de huisvesting van bejaarden”. Een aantal instellingen die winst vooropstellen kunnen dus voortaan wel een vrijwilligersvergoeding toekennen:
- ROB’s (rustoorden voor bejaarden)
- RVT’s (rust- en verzorgingstehuizen)
- Voorzieningen voor de opvang en huisvesting van bejaarde personen
- Woonzorgcentra
- Enzovoort
De uitzondering geldt wel alleen voor de periode vanaf 1 mei 2020 tot en met 1 juli 2020, maar het kan daarna worden verlengd. Net zoals alle andere bijzonderemachtenbesluiten moet het nadien wel nog worden bekrachtigd, maar hier zijn er geen problemen te verwachten.
Bescherming van de werknemers
De regering wil wel voorkomen dat commerciële centra nu hun eigen personeelsleden op tijdelijke werkloosheid stellen om hen te vervangen door goedkopere vrijwilligers. Daarom geldt de uitzondering enkel voor periodes zonder tijdelijke werkloosheid.
Ten slotte werkt de regering op dit moment aan een Schadeloosstellingsfonds voor slachtoffers van COVID-19. Ook de vrijwilligers in de commerciële centra zouden hierop een beroep kunnen doen.
