Steeds meer banken zijn vragende partij voor een negatieve rente. Een negatieve rente wil zeggen dat jij geld aan de bank uitleent door het op je zichtrekening of spaarrekening te plaatsen. De bank hoeft je daarvoor minder geld terug te geven. Het is net alsof je 100 euro aan een vriend uitleent en hij in ruil voor al zijn moeite maar 99,50 euro moet teruggeven. Een negatieve rente klinkt gek, maar in het buitenland is het al langer realiteit en ook hier worden steeds meer banken vragende partij.
Banken ontvangen zelf een negatieve rente op spaargeld
Dit komt door het beleid van de Europese Centrale Bank. De ECB rekent de Belgische banken, die verplicht zijn om overtollige gelden op een ECB-rekening te parkeren, een strafrente van 0,5% aan. Deze negatieve rente kadert in het beleid van de ECB dat de economie na verschillende lastige jaren wil aanzwengelen. Dit beleid zal niet snel wijzigen.
De redenering achter zo’n negatieve rente is dat banken liever goedkope kredieten verlenen aan cliënten dan dat ze het geld bij de ECB parkeren. Hierdoor verlagen banken hun krediettarieven, gaan consumenten en bedrijven kredieten aan en blijft de economie lekker gezellig draaien. Het doel is om zo een inflatie van 2% te bekomen, wat als gunstig wordt beoordeeld. Zonder een gezonde inflatie stellen mensen aankopen uit en kan de economie, net zoals de tewerkstellingsgraad, niet groeien.
Aangezien de Belgen echte spaarders zijn, moeten onze banken veel geld uitzetten bij de ECB. Daar moet de bank dan een strafrente op betalen.
Negatieve rente is niet toegestaan bij gereglementeerde spaarrekeningen
Het aanrekenen van een negatieve rente gebeurt al langer. Vooral bij grote vzw’s en vermogende vennootschappen is een negatieve rente al de realiteit. Bij gereglementeerde spaarrekeningen is dat niet het geval. Daarbij is het ook gewoon niet toegestaan.
Een gereglementeerde spaarrekening is een spaarrekening die aan allerlei voorwaarden moet voldoen. Zo moet het bestaan uit een basisrente en een getrouwheidspremie die elk kwartaal moet worden uitbetaald. Voor de gehanteerde rentes geldt er een minimum- en maximumtarief. Momenteel bengelen vrijwel alle banken tegen het minimum aan: een basisrente van 0,01% en een getrouwheidspremie van 0,10%. Dat is uiteraard niet interessant voor de banken die jou rente moeten betalen op iets wat hen alleen maar strafrente kost.
De gereglementeerde spaarrekening was altijd al een fiscaal verhaal. Op de ontvangen interesten is, tot een bepaald drempelbedrag, geen roerende voorheffing verschuldigd. De overheid staat de burger toe om tot een beperkt bedrag een gezond spaarpotje aan te leggen om zo niet in de financiële problemen te komen. Gereglementeerde spaarrekeningen zijn dan ook altijd interessant geweest voor consumenten en zo ook voor banken die cliënten willen aantrekken. Diezelfde cliënten gaan namelijk ook leningen aan en brengen geld in het laatje.
Overgang naar de niet-gereglementeerde spaarrekening
Het staat banken natuurlijk vrij om te werken met niet-gereglementeerde spaarrekeningen. Sommige banken doen dat al jaren. Een voorbeeld daarvan is de MeDirect ME3 Spaarrekening. Deze spaarrekening keert 0,33% rente uit, maar voldoet niet aan de eisen voor gereglementeerde spaarrekeningen. Zo wordt de rente bijvoorbeeld elke 3 maanden uitbetaald. Daarom moet de bank ook roerende voorheffing inhouden. In de praktijk blijft een nettorendement van 0,23% wel interessanter dat de 0,11% die de meeste banken aanbieden. Het is dus zeker niet zo dat gereglementeerde spaarrekeningen altijd beter zijn dan niet-gereglementeerde spaarrekeningen.
Waar de niet-gereglementeerde spaarrekeningen er in het verleden vooral waren om een hoger rendement toe te kennen dan wat toegestaan is onder de gereglementeerde spaarrekening, overwegen steeds meer banken om niet-gereglementeerde spaarrekeningen te gebruiken om zo alsnog naar een nulrente of een negatieve rente te kunnen overstappen.
ING is bijvoorbeeld de eerste grootbank, na kleinere banken als Triodos Bank en Puilaetco, die de negatieve rente invoert. Het doet dat wel enkel voor spaarboekjes vanaf 1 miljoen euro. Hier zal ING een negatieve rente van 0,5% hanteren. Spaarders zullen dus rente moeten betalen op het geld dat ze aan ING uitlenen. De kans is groot dat andere banken het voorbeeld van ING zullen volgen.
Het staat cliënten natuurlijk vrij om hun geld elders te parkeren en over te stappen naar een andere bank. De spaarrekeningen van MeDirect blijven bijvoorbeeld tot de beste op de markt behoren. Daarnaast kan men altijd beleggen in vastgoed, opteren voor een levensverzekering, beleggen op de beurs enzovoort. Vergeet ook niet dat je je geld ook bij de fiscus kan parkeren. Iedereen moet voorafbetalingen doen, maar het staat je altijd vrij om te veel vooraf te betalen. Nadien krijg je dat zonder interest terug, maar je moet er dan op zijn minst geen negatieve rente op betalen. Je kan ook altijd verzoeken om je geld voortijdig terug te krijgen en het blijft natuurlijk ook je eigendom. Kom je te sterven, gaat dat geld naar de erfgenamen.
