Zichtrekeningen vormen de spil van het dagelijkse financiële leven. De zichtrekening is dan ook de plaats waarop het loon wordt gestort en waarmee je betaalt in de winkel. Het is met andere woorden de voornaamste hub voor het beheren van de persoonlijke financiën. Er zijn verschillende banken die zichtrekeningen aanbieden, met eigen kosten- en rentetarieven. Inzicht in de werking en de regels bij zichtrekeningen is belangrijk voor eenieder die een rekening wil openen.
Wat is een zichtrekening?
Een zichtrekening, ook bekend als een lopende rekening, is een bankrekening die is bedoeld voor het uitvoeren van de dagelijkse financiële transacties. Het is de rekening waarop mensen hun inkomsten, zoals loon of pensioen, ontvangen en vanwaar ze betalingen verrichten, geld opnemen of overmaken. Voor het opnemen van geld kunnen ze gebruikmaken van een betaalkaart die met de zichtrekening is gekoppeld. Vaak kennen banken ook rente toe op het geld dat op de zichtrekening staat, maar dit is in tegenstelling tot bij een spaarrekening niet verplicht. Met de betaalkaart die aan de zichtrekening is gekoppeld, kun je ook in het buitenland betalen of geld afhalen. Het kan wel dat dit door de bank standaard is uitgeschakeld buiten de Europese Unie. Vraag dit bij de bank na voordat je op reis vertrekt.
Gebruik van een zichtrekening
De veelzijdigheid van zichtrekeningen komt tot uiting in de verscheidenheid aan transacties die ze ondersteunen. Klanten kunnen met een aan de rekening gekoppelde bankkaart betalen in winkels en online. Ook is het mogelijk om geldautomaten te gebruiken voor diverse bankzaken en om geld af te halen. Daarnaast faciliteren zichtrekeningen zowel eenmalige als periodieke overschrijvingen, waaronder domiciliëringen, waarbij klanten de toestemming geven voor het automatisch voldoen van terugkerende betalingen.
Banken brengen verschillende kosten in rekening voor het gebruik van zichtrekeningen, waaronder jaarlijkse beheerskosten, kosten per verrichting, kosten voor papieren uittreksels en kosten voor bankkaarten. De exacte kostenstructuur varieert per bank, waardoor het belangrijk is om de tarieven van verschillende banken te vergelijken om een rekening te kiezen die het beste past bij de individuele behoeften.
Bescherming en regels bij zichtrekeningen
Als de bank failliet gaat, is tot 100.000 euro per persoon per bank beschermd. Hiervoor is het Garantiefonds ingevoerd, het fonds dat samen met het Beschermingsfonds en het Resolutiefonds bijdraagt aan de financiële stabiliteit in ons land. Omwille van deze financiële stabiliteit, alsook het tegengaan van witwassen en het financieren van terrorisme, zijn er een aantal regels waar banken rekening mee moeten houden. Hierdoor mag je niet zomaar met grote sommen cash komen aanzeulen om het op je zichtrekening te plaatsen. De bank zal naar de herkomst moeten vragen en het geld eventueel moeten weigeren.
Ook bij verdachte transacties op een zichtrekening moet een bank ingrijpen. In de praktijk hebben de banken hier programma’s voor die dergelijke verdachte transacties automatisch opsporen. Als de bank een verdachte transactie opmerkt, zal het dit melden aan de interne antiwitwascel. Eventueel wordt het dossier overgemaakt aan de CFI (Cel voor Financiële Informatieverwerking) die verdere stappen kan ondernemen.
Wat wel mag, is onbeperkt geld afhalen van je zichtrekening. Om praktische redenen kan de bank wel vragen om vooraf te verwittigen, zodat ze voldoende geld in huis hebben. Ook bij automaten krijg je te maken met afhaallimieten per dag en per week. Dit biedt onder meer bescherming tegen criminelen die je bijvoorbeeld onder dwang geld zouden kunnen laten afhalen. Afhankelijk van de bank kun je deze afhaallimieten verhogen. Houd er wel rekening mee dat je in België slechts tot 3.000 euro cash mag gebruiken om betalingen uit te voeren. Ook deze regel is er om witwassen tegen te gaan.
Spaarrekening openen zonder zichtrekening
De federale overheid heeft recent een politiek akkoord bereikt. Hierdoor zullen banken in de toekomst niet langer consumenten kunnen verplichten om een zichtrekening te openen bij het aanvragen van een spaarrekening. Vroeger was dit in feite een standaardregel, wat het overstappen naar een andere spaarrekening bemoeilijkte. Deze maatregel maakt het voor consumenten eenvoudiger om over te stappen naar een spaarrekening bij een andere bank, wat naar verwachting de concurrentie en daarmee verbonden prijsvoordelen zal stimuleren.
Basisbankdienst
België kent ook de basisbankdienst. Dit biedt een gegarandeerde toegang tot bepaalde bankdiensten voor consumenten die anders uitgesloten zouden kunnen worden van het bankwezen. Dit wil zeggen dat men toegang heeft tot een betaalrekening, al dan niet gratis, en basisbankverrichtingen kan uitvoeren. Om recht te hebben op een basisbankdienst voor particulieren moet aan een aantal voorwaarden zijn voldaan. Zo mag men niet meer dan 6.000 euro op de rekening(en) hebben staan en geen kredietovereenkomsten hebben voor 6.000 euro of meer.
