In veel winkels is het gebruikelijk dat er aan de kassa wordt gevraagd om even de inhoud van je handtas of rugzak te tonen. Sommige klanten houden liever een veilige afstand van de kassabediende of willen hun privacy niet te grabbel gooien, maar durven niet te weigeren. Toch ben je helemaal niet verplicht om je tas te tonen, laat staan om de kassabediende er even in te laten snuisteren.
Uitgangscontrole mag enkel onder voorwaarden
Het is voor winkels toegestaan om een uitgangscontrole uit te voeren. In theorie zou men hiervoor een beroep moeten doen op een interne bewakingsdienst of een externe bewakingsonderneming, op voorwaarde dat ze over een bewakingsvergunning beschikken.
Navraag van Comeos, de Belgische federatie van de handel en diensten, bij de FOD Binnenlandse Zaken leert echter dat een medewerker aan de (zelfscan)kassa de klant in kwestie mag vragen om zijn/haar tas te openen indien er een concreet vermoeden van diefstal is. Dit verzoek is niet afdwingbaar. Met andere woorden: een klant kan nog altijd weigeren in te gaan op deze vraag.
In de functiebeschrijving van de winkelmedewerker/medewerkster staat geen specifieke doelstellingen die betrekking heeft op het vaststellen van winkeldiefstal. Daarom vormt het volgens de FOD Binnenlandse Zaken geen probleem dat een winkelmedewerker/-medewerkster met een concreet vermoeden van diefstal de klant hierop aanspreekt. Dit valt niet onder het toepassingsgebied van de wet private veiligheid.
Het systematisch aanspreken van klanten zonder concreet vermoeden van diefstal valt echter wel onder het toepassingsgebied van de wet private veiligheid en is dus niet zomaar toegestaan.
Winkel kan politie inschakelen
Als er met andere woorden een vermoeden van diefstal is, mag de winkelmedewerker je vragen om je tas te tonen. Gelet op het recht op privacy mag je dit nog steeds weigeren. Zij mogen je bovendien ook niet van je vrijheid beroven, waardoor je nog steeds het recht hebt om de winkel te verlaten. Bij ernstige vermoedens staat het hen natuurlijk vrij om de politie te contacteren.
Dit is anders wanneer je op heterdaad wordt betrapt. Dan mag men je wel ter plaatse houden in afwachting van de politie. Ook dan mag je nog altijd weigeren om je persoonlijke bezittingen voor onderzoek af te staan aan de winkelmedewerker. De politiediensten hebben wel het recht om je persoonlijke bezittingen te controleren. In dat geval kan je niet weigeren.
Ik wordt een paar maal in de week bij de kassa gevraagd de inhoud van de tas te laten zien. Ik ben vaste klant en vind het schandalig dat ik als (in mijn beleving) dief wordt aangezien. Hoewel dit bij elke klant aan de kassa wordt gevraagd. Vandaag vroeg men om in mijn handtas te mogen kijken. Dit heb ik geweigerd. Ik vind het te privé (niet dat ik wat te verbergen heb). Ik had al eerder een klacht ingediend bij de winkel, maar ga dit maar weer opnieuw doen. Je jaagt klanten weg zo…klantvriendelijk is het totaal niet.
Beste,
Ik maak dit regelmatig mee bij een grote supermarktketen. Alhoewel ik regelmatige klant ben, wordt mij regelmatig gevraagd mijn handtas te openen en zelfs uit te laden of onbewaakt achter te laten bij de ingang. Ik heb gezegd dat ik dit niet doe vermits er geen bewaking is. Zij hebben mij gezegd dat ze de toegang kunnen weigeren. Ik heb besloten er niet meer te gaan winkelen. Overal hangen camera’s in deze supermarkt, waarom vertrouwen ze daar niet op?
Of zoeken ze een andere oplossing. Dit is zeer klantonvriendelijk.