Wanneer je als Belg in Nederland voor een Nederlandse werkgever werkt, val je onder het Nederlandse arbeidsrecht. Dit verschilt op meerdere vlakken van het Belgische systeem, vooral wat betreft de ontslagprocedures. In Nederland kan een werkgever zijn werknemer niet zomaar ontslaan. De reden voor ontslag bepaalt welke procedure moet worden gevolgd. Het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) behandelt bijvoorbeeld de ontslagen om economische redenen. Ontslagen om persoonlijke redenen verlopen dan weer via de kantonrechter. Dit verschilt sterk van België, waar een werkgever een werknemer in principe zonder voorafgaande toestemming kan ontslaan. Net zoals in België kent men in Nederland echter ook het ontslag om dringende reden of het ontslag op staande voet.
Verschillende ontslagroutes in Nederland
Een Nederlandse werkgever kan een werknemer niet zonder gegronde reden ontslaan en de gekozen ontslagprocedure hangt zoals gezegd af van de reden voor het ontslag. Ontslag om bedrijfseconomische redenen of langdurige arbeidsongeschiktheid verloopt via het UWV, waarbij de werkgever een dossier moet opbouwen en toestemming moet krijgen voordat het ontslag mag worden doorgezet. Als de werkgever de werknemer wil ontslaan vanwege disfunctioneren, een arbeidsconflict of andere persoonlijke redenen, moet de kantonrechter het ontslag beoordelen. De kantonrechter kan ook een transitievergoeding opleggen (zie verder). Daarnaast kunnen werkgever en werknemer onderling afspraken maken over de beëindiging van het contract. Dit gebeurt via een vaststellingsovereenkomst, wat vaak wordt gebruikt om een juridische procedure te vermijden. Het ondertekenen van een dergelijke vaststellingsovereenkomst kan nadelige gevolgen hebben. Het is daarom aan te raden om zich hierbij te laten begeleiden door een advocaat voor arbeidsrecht, gespecialiseerd in deze complexe materie.
Recht op een transitievergoeding
Als je in Nederland ontslagen wordt, heb je in de meeste gevallen recht op een transitievergoeding. Dit is een financiële compensatie die de werkgever moet betalen. De hoogte van deze vergoeding hangt af van het aantal dienstjaren en het salaris. Per 1 januari 2025 is de vergoeding begrensd op 98.000 euro bruto. Zelfs als je maar kort in dienst bent geweest, heb je al recht op een transitievergoeding. Je ontvangt namelijk 1/3 maandsalaris per heel dienstjaar, te berekenen vanaf de eerste werkdag. In sommige gevallen heb je echter geen recht op een transitievergoeding, bijvoorbeeld als je zelf ontslag neemt, als je met wederzijds goedvinden vertrekt of als je ontslagen wordt vanwege ernstig verwijtbaar gedrag. Uiteraard kan er in een vaststellingsovereenkomst wel een afspraak worden opgenomen met betrekking tot de ontslagvergoeding. Hierbij geldt namelijk de contractvrijheid als uitgangspunt.
Werkloosheidsuitkering na ontslag in Nederland
In welk land je een werkloosheidsuitkering krijgt (België of Nederland), is afhankelijk van de persoonlijke situatie. Het hangt ook af van de vraag welke job je uitvoerde (bij werkzaamheden in het internationaal vliegverkeer kunnen bijvoorbeeld andere regels gelden) en of de band met Nederland al dan niet volledig wordt verbroken (volledige werkloosheid of gedeeltelijke werkloosheid). Daarom raden we aan om jouw persoonlijke situatie te bepalen via de tool Mijn Situatie op Grensinfo.nl. Zo kom je snel te weten in welk land je welke rechten of plichten hebt.
Om in België recht te hebben op een werkloosheidsuitkering moet je in ieder geval voldoende arbeidsdagen kunnen aantonen. Hoeveel dat er zijn, is afhankelijk van een aantal factoren. Onder meer de leeftijd speelt een rol. Daarnaast wordt altijd gekeken naar het aantal arbeidsdagen in een bepaalde referteperiode, een periode die onder voorwaarden kan worden verlengd (bijvoorbeeld bij loopbaanonderbreking of detentie). Het is mogelijk om het Belgische recht op werkloosheidsuitkeringen te openen op grond van buitenlandse tijdvakken, maar er komen slechts een beperkt aantal landen in aanmerking. Nederland is hier een voorbeeld van. Als grensarbeider – je komt dus dagelijks of minstens wekelijks terug naar België – is het zelfs niet nodig om aan te tonen dat je ook ten minste drie maanden in België als loontrekkende hebt gewerkt. Echter, elke situatie is verschillend. Bij twijfel is het dan ook aan te raden om contact op te nemen met de RVA.
