Vanaf 19 januari 2018 moeten zeeschepen die aankomen, vertrekken of zich bevinden in een Belgische haven, verplicht hun CO2-uitstoot registreren. De verplichting geldt echter alleen voor schepen die zwaarder wegen dan 5.000 ton. Het is het gevolg van een Europese Verordening (2015/575).
Doel: broeikasgasemissies terugdringen
Het systeem wordt het MRV-systeem genoemd. Dat is een afkorting voor Monitoring, Rapportering en Verificatie. Het doel van het systeem is om de emissies van broeikasgassen binnen de scheepvaart terug te dringen. De sector zou tegen 2030 zijn uitstoot met 40% moeten verminderen ten opzichte van 1990. De kostprijs voor het naleven van de bepalingen van de Europese Verordening wordt geschat op 7.000 tot 8.000 euro.
Sancties
Indien een maatschappij niet voldoet aan deze registratie- en communicatieplicht worden er strenge sancties opgelegd. In de eerste plaats zal het gaat om een geldboete van 20.000 euro bij niet voldoening aan deze verplichting. Deze bestraffing wordt opgelegd door de Europese basisverordening.
De Europese basisverordening bestraft daarentegen het ontbreken van het conformiteitsattest niet. De Belgische wetgever gaat dit wel doen en stelt ook hier een gelijkaardige boete tegenover. Het conformiteitsattest moet aantonen dat een schip aan de wettelijke verplichtingen voldoet.
Hierdoor zullen de sancties in België erg hoog liggen. Indien een schip immers niet voldoet aan de registratie- of communicatieverplichtingen zal het ook geen conformiteitsattest kunnen voorleggen. De boete zal dan minimaal 40.000 euro bedragen. Vaak kunnen gelijktijdig ook nog andere inbreuken vastgesteld worden. De sancties zijn veel hoger dan de kostprijs voor het voldoen aan de verplichtingen en dus wordt aangenomen dat de maatschappijen de verplichtingen nauwgezet zullen opvolgen.
Bescherming milieu als voornaamste doel?
Vallen de zware Belgische sancties te verklaren vanuit een gegronde milieubewustheid? Gedeeltelijk misschien wel, maar er zijn zeker nog andere oorzaken te benoemen.
Indien een Belgisch schip bijvoorbeeld wordt aangehouden omwille van het ontbreken van het conformiteitsattest, zorgt dat voor een “aantasting van de Belgische vlag”. Op het moment van schrijven staat ons land op de zesde plaats van de Paris MoU White List. Zo’n positief imago heeft “heel wat economische en concurrentiële voordelen te bieden”, zo zei de staatssecretaris voor de Noordzee Philippe de Backer eerder. Uiteraard wil de wetgever ook die behoorlijke status aanhouden.