Je opent jouw mailbox en daar zijn ze weer: de vele spammails die je stante pede naar de prullenmand verwijst. De massale verzending van ongevraagde mails neemt almaar toe. Het bracht de FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie ertoe om een brochure samen te stellen met extra informatie. Ook wij doen de juridische krachtpunten van spammails uit de doeken aan de hand van drie praktische vragen.
Wanneer mag men jou advertentiemails sturen?
In principe mag je niet zomaar vrij gecontacteerd worden. Je moet immers uitdrukkelijk en vooraf jouw goedkeuring gegeven hebben om dergelijke mails te ontvangen. Die goedkeuring moet vrij zijn, specifiek zijn (ook toestemming voor publicitaire mails) en voldoende geïnformeerd zijn. Weet wel dat dit toestemmingsprincipe niet absoluut is en er verschillende uitzonderingen bestaan. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer:
- Het elektronisch bericht verzonden werd naar de klanten van de dienstverlener;
- Het elektronisch bericht verzonden werd naar rechtspersonen.
Opgelet: beide uitzonderingsgronden zijn onderhevig aan strikte voorwaarden.
Weet ook dat men de elektronische past mag gebruiken voor andere doelstellingen dan publiciteit. Zo mag men jou in een mailtje ook even vragen instemming te verlenen om publiciteit te ontvangen. Wat niet mag: niet antwoorden gelijkstellen aan toestemmen. Dan is niet voldaan aan de vereisten van het toestemmingsprincipe.
Op wie rust het bewijs dat toestemming werd gevraagd?
Het is de dienstverlener die moet bewijzen dat jij de toestemming hebt gegeven en dat die toestemming voldoet aan de aangehaalde vereisten. Vaak voorziet de dienstverlener mechanismen waarbij jouw toestemming in een database wordt opgeslagen. Natuurlijk kan je die toestemming altijd nog betwisten, bijvoorbeeld door aan te tonen dat je onvoldoende geïnformeerd werd.
Eenvoudiger is het in dat geval om gewoon even vriendelijk te vragen om jou niet langer lastig te vallen. Je mag immers altijd jouw toestemming intrekken.
Slachtoffer van spam: wat nu?
Ga in de eerste plaats na of het wel degelijk gaat om illegale activiteiten. De aangehaalde brochure dient dan ook voornamelijk dat doeleinde. Weet dat een mail illegaal kan zijn om twee redenen:
- Hij is prospectief van aard, er werd geen voorafgaande toestemming verkregen en de uitzonderingsgronden zijn niet van toepassing;
- Hij bevat een illegale inhoud, bijvoorbeeld door drugs, pedofilie of geneesmiddelen aan te bieden.
Een klacht kan ingediend worden bij één van de volgende overheidsinstanties:
Overheidsinstantie | Welke klachten? |
De Algemene Directie Controle en Bemiddeling van de FOD Economie (Algemene directie Economische Inspectie) | – Mails van publicitaire aard zonder voorafgaande toestemming;
– Mails met een inhoud die strijdig is aan de reglementering ter bescherming van de consument (consumptie-oplichterij); – Gebruik van een valse identiteit door de afzender. |
Federale Computer Crime Unit
| – Berichten van pedofiele aard;
– Pogingen tot afpersing (je erf echt geen geld van die onbekende overleden betovergroottante in Nigeria); – Berichten met virussen; – Berichten ter verkoop van verboden producten; – Berichten met een racistisch of xenofoob karakter; – Berichten waarbij de identiteit van anderen onrechtmatig wordt gebruikt; – Phishing. |
De Commissie voor de Bescherming van de Persoonlijke levenssfeer (nu: gegevensbeschermingsautoriteit, GBA).
| – Mails verzonden door iemand die uw mailadres heeft bekomen zonder uw medeweten en zonder enig eerder contact;
– Mails verzonden zonder voorafgaande toestemming van de bestemmeling, met een prospectieve aard maar zonder publicitair te zijn (bv. politieke of religieuze propaganda). |