De federale regering heeft reeds een aantal maatregelen genomen om de economische impact van de coronacrisis te beperken voor particulieren en zelfstandigen. Zo moeten belastingen bijvoorbeeld niet meteen betaald worden, net zoals de btw en de sociale bijdragen. Daarnaast zijn er natuurlijk de financiële steunmaatregelen voor wie het werk moet neerleggen. Toch blijft de economische impact groot, zeker voor diegenen die ook met hoge kredieten zitten en die nu in betalingsproblemen komen. Daarom is de federale regering samen met de financiële sector en de Nationale Bank van België tot een akkoord gekomen dat de gevolgen van dergelijke betaalproblemen moet beperken. De Nationale Bank van België zal een monitoringsysteem opzetten om na te gaan of de banken de afspraken naleven.
Uitstel van betaling
De financiële sector zal bedrijven, zelfstandigen en hypothecaire kredietnemers uitstel van betaling geven tot en met 30 september 2020 zonder daarbij kosten aan te rekenen. Daarvoor moeten ze wel aan een aantal voorwaarden voldoen:
- De bedrijven en zelfstandigen moeten voor de crisis levensvatbaar geweest zijn
- Het mag niet gaan om financiële bedrijven
- De betalingsproblemen moeten het gevolg zijn van de coronacrisis
- De kredietnemers moeten zelf contact opnemen met hun bank om het uitstel van betaling te verkrijgen (geen automatische toekenning).
Garantieregeling door de federale overheid
Voor deze bedrijven en zelfstandigen is uitstel van betaling niet altijd voldoende. Zij hebben ook nog andere overeenkomsten die ze moeten naleven en dreigen alsnog in cashflowproblemen te komen. De overheid wil garanderen dat zij dan ook niet alleen uitstel krijgen van betaling, maar ondanks hun penibele situatie ook nieuwe kredieten kunnen aangaan om deze periode te overbruggen. Er wordt nu gegarandeerd dat zij alsnog toegang krijgen tot de passende kredietlijnen.
We hebben de banken gered en hen verplicht buffers aan te leggen, die dan gebruikt zouden worden op het moment dat er een economische crisis is. Dit is zo’n moment.” (Minister van Financiën Alexander De Croo)
Omdat het om vrij risicovolle kredieten gaat die banken onder normale omstandigheden niet zouden toekennen, komt de overheid de financiële sector met een garantieregeling tegemoet voor nieuwe kredieten en kredietlijnen die tot 30 september 2020 aan niet-financiële levensvatbare bedrijven en zelfstandigen worden verstrekt en die een maximale looptijd hebben van 12 maanden. In totaal staat de overheid zo garant voor een bedrag van 50 miljard euro.
Nadat de garantieregeling is afgelopen, zal men de rekening maken en wordt bekeken hoeveel verlies er werd geboekt. Deze verliezen worden volgens volgende verdeelsleutel door de overheid en de banken gedragen:
Verlies op deze kredieten | Verlies gedragen door financiële sector | Verlies gedragen door overheid |
> 0% t.e.m. 3% verlies | 100% | 0% |
> 3% t.e.m. 5% verlies | 50% | 50% |
> 5% | 20% | 80% |
De verwachtingen zijn dat de coronacrisis in een klassieke economische crisis uitmondt en dat het verlies dan ook volledig door de financiële sector wordt gedragen. De afgelopen jaren bedroeg het maximale verlies immers ongeveer 1% en daarin zit ook de bankencrisis van 2008 tot en met 2011 begrepen. De buffers die de banken verplicht moesten aanleggen na de bankencrisis zouden dan ook moeten volstaan. Indien het echter in een uitzonderlijk zware economische crisis uitmondt, waarbij banken het zonder overheidshulp sowieso moeilijk zouden krijgen, neemt de overheid zijn verantwoordelijkheid op.