Het rondje fiscaal regulariseren komt langzaam op zijn einde. Vlaanderen geeft er de brui aan en de regering-De Croo wil het regulariseren opdoeken. Hoe zit dat en wat moet je weten over de handel in fiscale aflaten?
Wat is een fiscale regularisatie?
De fiscale regularisatie is een vorm van welwillendheid van de overheid. Het biedt belastingplichtigen de mogelijkheid om historische verdoken inkomsten, kapitalen of sommen vrijwillig aan te geven bij een contactpunt. Het contactpunt rekent dan een heffing aan en levert een regularisatieattest af. Met dit regularisatieattest kan men kan men een strafrechtelijke vervolging voorkomen.
Het potje regulariseren begon in 2004 met de EBA (Eenmalige Bevrijdende Aangifte), toen er nog een tarief van 6 tot 9% van toepassing was. In 2006 volgde de EBA-bis en in 2013, toen de fiscale gegevensuitwisseling de fiscus steeds meer mogelijkheden gaf, had de overheid ontdekt dat fraudeurs bereid waren om meer te betalen voor hun immuniteit. De EBA-ter werd toen zelfs uitgebreid naar verjaarde zwarte kapitalen. In 2016 werd vervolgens aan een vierde etappe regulariseren begonnen en werd de prijs voor de fiscale aflaten verder verhoogd. Intussen lijkt het tijd om er een punt achter te zetten.
Waarom fiscale regularisaties?
De fiscale regularisatie is er om verschillende redenen. In de eerste plaats is het een vorm van coulance. In het verleden was het per slot van rekening maatschappelijk aanvaardbaarder om bepaalde inkomsten niet aan te geven. Iedereen kluste wel eens in het zwart of kreeg op het einde van de maand een envelop voor de overuren.
Met de tijd zijn de controlemechanismen echter strenger geworden en zijn er steeds meer beperkingen gekomen. De uitwisseling van financiële gegevens op Europees niveau maakt het bijvoorbeeld moeilijker om inkomsten te verbergen, terwijl de mogelijkheden van contant geld sowieso zijn afgenomen. Onder invloed hiervan is het niet-aangeven van inkomsten maatschappelijk verfoeilijker geworden.
Tegelijkertijd heeft de wetgever wel altijd bijgesprongen om de ongunstige effecten van het doorgedreven belasten en controleren te beperken. Per slot van rekening hielden de historische belastingtarieven rekening met de realiteit van toen en met het feit dat nooit alle inkomsten zouden kunnen worden belast. Dat bijspringen deed de overheid op verschillende manieren, bijvoorbeeld door een gunstig regime van dienstencheques op poten te zetten of door bijklussen in de deeleconomie mogelijk te maken. De fiscale regularisaties maken eveneens deel uit van die visie en geven mensen alsnog de kans om, in het kader van de vernieuwde maatschappelijke visie, hun oude verdoken inkomsten alsnog aan te geven en hun fiscaal besmet vermogen te regulariseren.
Verder moeten we er ook niet moeilijk over doen: het opsporen van historische verdoken inkomsten is bijzonder moeilijk en de overheid zit krap bij kas. Zo’n fiscale regularisatie is dan ook een interessant middel om de begroting te spijzen. In totaal heeft het honderden miljoenen opgeleverd die de staatskas goed kon gebruiken. Pecunia non olet (geld stinkt niet), naar de uitspraak van keizer Vespasianus die de lege Romeinse staatskas vulde door een belasting op urine in te voeren, luidt nu eenmaal de boodschap.
Einde van de Vlaamse regularisatieperiode
De Vlaamse regularisatie, een regularisatie die betrekking heeft op de erf- en registratiebelasting, was altijd bedoeld als een tijdelijke maatregel die uiterlijk op 31 december 2020 zou aflopen. Deze regularisaties brachten de laatste jaren een fractie op van wat aanvankelijk werd begroot en er is dan ook weinig animo om ze te verlengen. Hierdoor lopen ook de mogelijkheden voor het regulariseren van de gemengde dossiers, dossiers die betrekking hebben op Vlaamse en op federale belastingen, eind dit jaar af.
De vierde ronde federaal regulariseren werd bij de wet van 21 juli 2016 opgestart. Opvallend was dat er geen einddatum op de fiscale aflaten werd geplakt. De nieuwe regering komt daarop terug. In het regeerakkoord staat duidelijk dat zij van de fiscale regularisaties willen afstappen. Niet dat ze vinden dat het geld zo hard stinkt dat ze meteen actie willen ondernemen. Pas eind 2023, wanneer de regering-De Croo op zijn eind begint te lopen, stopt het vierde rondje fiscaal regulariseren. Door een duidelijke einddatum op te leggen hopen ze meer mensen wakker te schudden en nog snel extra geld op te halen voor hun begroting. Dat is belangrijk want zonder einddatum was er voor fraudeurs blijkbaar weinig animo om actie te ondernemen.
Niemand kan garanderen dat er geen vijfde ronde volgt. Ruim 16 jaar geleden is het tijdelijke systeem van fiscale regularisaties van start gegaan. Gedurende al die jaren waren er verschillende regeringen aan de macht, was er de splitsing van Brussel-Halle-Vilvoorde, landden er rovers op Mars, werd Dmitri Medvedev als opvolger van Vladimir Poetin verkozen, was er de kredietcrisis, begon de Arabische lente, werd Vladimir Poetin als opvolger van Dmitri Medvedev verkozen, was er de kernramp van Fukushima en was er natuurlijk ook de coronacrisis. Durft er echt iemand te beweren dat ze mensen op Mars, Britten in Europa of Poetin zonder macht zullen meemaken terwijl men ondertussen niet vrolijk verder kan regulariseren?
