Vanaf 1 mei 2021 komt er een basisbankdienst voor ondernemingen. Zo’n basisbankdienst bestaat al ten opzichte van consumenten en moet garanderen dat ondernemingen toegang krijgen tot een bankrekening. Enkel zo kunnen zij aan het betaalverkeer deelnemen. Net zoals bij consumenten weigeren sommige banken ondernemingen en dat is natuurlijk nefast voor hun dagelijkse werking.
Basisbankdienst bestaat al voor consumenten
Een basisbankdienst bestaat reeds voor consumenten. Toegang tot een bankrekening is zo essentieel dat de overheid een bank verplicht om een basisdienstverlening aan consumenten aan te bieden. Dit om te voorkomen dat consumenten, bijvoorbeeld na eerdere schulden en problemen met de bank, geen rekening meer zouden kunnen hebben.
De basisbankdienst voor consumenten houdt onder andere in dat consumenten een zichtrekening kunnen openen, over een debetkaart kunnen beschikken, overschrijvingen kunnen uitvoeren et cetera. De consument hoeft daarvoor gewoon aan te kloppen bij de bank en deze basisbankdienst aan te bieden. Verder hoeft de bank echter niet te gaan. Zo kunnen ze bijvoorbeeld niet verplicht worden om een krediet toe te staan.
Enkel in uitzonderlijke gevallen mag de bank zo’n basisbankdienst weigeren, bijvoorbeeld wanneer de geweigerde persoon veroordeeld is voor witwassen. De basisbankdienst is bovendien niet gratis, maar er is wel een maximumbedrag van toepassing. Sinds 1 januari 2020 bedraagt dit bedrag € 16,26 per jaar (jaarlijks te indexeren).
Basisbankdienst voor ondernemingen
Ook ondernemingen kunnen het soms moeilijk krijgen om een bankrekening te openen of te behouden. Vooral in de horecasector, in de voetbalsector, in de diamantsector en in de sector van dagbladhandelaars zouden ondernemingen vaak moeilijkheden ervaren. Hetzelfde geldt voor tweedekansondernemers die eerder al een faillissement doormaakten. Naar analogie met de basisbankdienst voor consumenten voegt de wet van 8 november 2020 daarom een basisbankdienst voor ondernemingen in. Deze basisbankdienst zal vanaf 1 mei 2021 gelden. Het is wel complexer dan de basisbankdienst voor consumenten.
Wat is de basisbankdienst voor ondernemingen?
De basisbankdienst voor ondernemingen houdt in dat de onderneming een betaalrekening kan openen en betalingstransacties, domiciliëringen en overschrijvingen kan uitvoeren. Daarnaast moet de onderneming contanten op een rekening kunnen storten of opnemen binnen de EER. In principe wordt de rekening in euro geopend, maar op verzoek kan het ook in Amerikaanse dollar worden aangeboden.
Procedure voor het bekomen van de basisbankdienst voor ondernemingen
Eerst zal de onderneming moeten trachten om bij verschillende banken een rekening te kunnen openen. Banken die weigeren moeten uitdrukkelijk motiveren waarom ze dat doen en ze moeten de onderneming doorverwijzen naar de verschillende procedures.
Vervolgens kan de onderneming een aanvraag indienen bij de basisbankdienst-kamer. Deze basisbankdienst-kamer moet nog worden opgericht binnen de FOD Economie.
De CFI (Cel voor Financiële Informatieverwerking) dient vervolgens een advies uit te brengen. Als dit advies positief is of als de CFI niet binnen de 60 dagen reageert, wordt er een kredietinstelling aangewezen die de basisbankdienst moet aanbieden. Deze kredietinstelling is nu verplicht om de basisbankdienst aan te bieden. Bovendien is het deze kredietinstelling verboden om een kredietopening toe te staan of aan te bieden aan deze onderneming.
De CFI kan slechts in een beperkt aantal gevallen weigeren. Het gaat dan vooral om situaties waarbij er een verband bestaat met witwaspraktijken of de financiering van terrorisme.
